Babil-Hitit ve Roma hukukuna göre ilk çağ toplumlarında hayvanlarla ilgili yasa maddelerinin mukayeseli değerlendirilmesi

Abstract

Babil-Hitit ve Roma hukukunda hayvanların konumu, o dönemdeki toplumların yaşam tarzı, ekonomik yapısı, dinî inançları ve kültürel değerleri hakkında bilgi verir. Bu da o dönemdeki toplumların nasıl işlediğini ve hayvanların nasıl bir yerde olduğunu anlamamıza yardımcı olur. Bu bağlamda söz konusu hukuk sistemlerinde yapılan araştırmalar, hukukun zaman içinde nasıl evrildiğini ve değiştiğini anlamamıza yardımcı olabilmektedir. Özellikle hayvan hakları ve korunması konusundaki hukuki düzenlemelerin tarihsel gelişimi, günümüzdeki hayvan hakları hareketlerine ve hukuk sistemlerine nasıl yansımış olabileceğini göstermektedir. Bu çalışmanın amacı İlk Çağ’da hayvanlarla ilgili yasaların ortaya konularak, detaylı bir şekilde irdelenmesi olarak belirlenmiştir ve bu amaç doğrultusunda çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden derleme metodu ile bir tarama gerçekleştirilmiştir. Özellikle, hayvanlara kötü muamele yasaklanmış ve hayvanların sahipleri üzerinde belli sorumluluklar yüklenmiştir. Ayrıca, Roma hukukunda hayvanların belirli haklara sahip olabileceği düşüncesi de bazı tartışmalara konu olmuştur. Çalışmamızda üç hukuk sisteminde hayvanların konumu irdelenmiş, hukuk kuralları ile doğrudan desteklenmiş ve aralarındaki farklılıklar da tespit edilmiştir. Mukayeseli tarih araştırmaları noktasında da alanyazına katkı sağladığı düşünülen bu çalışma ile gelecek araştırmalara fikir verilebileceği düşünülmektedir. Çalışmanın sonunda ayrıca öneriler sunulmuştur. Hayvanların konumu üzerine yapılan bu araştırma, hukukun toplumsal düzeni nasıl şekillendirdiğini ve toplumun değerlerini nasıl yansıttığını göstermektedir ve bu da hukukun toplumdaki rolü hakkında derinlemesine bir anlayış sağlanmasına yardımcı olmaktadır. Mukayeseli Tarih araştırmaları, hayvanların konumuna ilişkin hukuki düzenlemelerin etik değerlerle nasıl ilişkilendirildiğini göstermektedir. Bunun da günümüzdeki hayvan hakları hareketleri ve etik tartışmalar açısından önemli bir bakış açısı sunabileceği tahmin edilmektedir.

The position of animals in Babylonian-Hittite and Roman law gives information about the lifestyle, economic structure, religious beliefs and cultural values of the societies of that period. This helps us understand how societies functioned and what animals were like at that time. In this context, research conducted in these legal systems can help us understand how law evolves and changes over time. In particular, the historical development of legal regulations on animal rights and protection shows how they may be reflected in today's animal rights movements and legal systems. The aim of this study was determined to reveal and examine in detail the laws regarding animals in the Ancient Age, and for this purpose, a survey was carried out with the compilation method, one of the qualitative research methods. In particular, ill-treatment of animals is prohibited and certain responsibilities are imposed on the owners of animals. Additionally, the idea that animals could have certain rights in Roman law has been the subject of some debate. As a result of the study, the position of animals in three legal systems was examined, directly supported by legal rules, and the differences between them were observed. It is thought that this study, which is thought to contribute to the literature in terms of comparative history research, may provide ideas for future research. At the end of the study, suggestions for future research were also presented by the researcher. This research on the position of animals shows how law shapes the social order and reflects the values of society, helping to provide an in-depth understanding of the role of law in society. Comparative History research shows how legal regulations regarding the status of animals are associated with ethical values. It is estimated that this may offer an important perspective in terms of today's animal rights movements and ethical debates.