Türkiye’de katma değer vergisi iadesi ve malı kontrol mekanizması

Abstract

Katma değer vergisi (KDV), mal alışı veya hizmet ifasına yönelik olarak alınan bir vergi türüdür. Türkiye’de KDV, satılan mal ya da verilen bir hizmetin değeri üzerinden hesaplanarak alınır ve nihai tüketici tarafından ödenmektedir. Katma değer vergisinin oranları ve uygulamaya yönelik işlemler ülkelerin vergi kanunlarına göre farklılık göstermektedir. KDV’nin amacı, devlet gelirini artırmak ve mal ve hizmetlerin tüketimine yönelik harcamalar üzerinden vergi toplamaktır. KDV iadesi ve iade kontrol mekanizması farklı iade türlerine göre değişkenlik göstermektedir. Bu sebeptendir ki iade konusunda mali kontrol mekanizması önem arz etmektedir. Mali kontrol sistemi, bir kurumun veya devletin gelir ve giderlerini takip etmek, vergi tahsilatını ve harcamalarını denetlemek amacıyla kullanılan bir sistemdir. KDV de bu sistem içinde stratejik öneme sahiptir. KDV, hem ticari işletmelerin hem de devletin gelir-gider dengesini sağlamak için kullanılan bir vergi türü olduğundan, mali kontrol sistemi KDV’nin doğru şekilde tahsil edilmesini, kaydedilmesini ve raporlanmasını sağlamak için kullanılmaktadır. Tahsil edilme ve raporlama sürecinde, tezimde de belirttiğim üzere KDV iadesinin objektif ve denetime tabi olarak düzenlenmesi için KDVİRA ve MAR verileri aracılığı ile mali kontrolün nasıl sağlandığı hakkında veriler sunulmuştur. Veriler göz önünde bulundurulacak olursa bu sistem, vergi kaçakçılığını engellemek, vergi gelirlerini artırmak ve ekonomik istikrarı koruma yönünden önemli bir rol oynamaktadır.

Value added tax (VAT) is a type of tax levied on the purchase of goods or the consumption of services. In Turkey, VAT is calculated on the basis of the goods sold or services provided and is paid by the final consumer. The rates of value added tax and the procedures for implementation vary according to the tax laws of countries. The purpose of VAT is to increase state revenue and collect taxes on expenditures for the consumption of goods and services. Value Added Tax refund and refund control mechanism vary according to different refund types. For this reason, the financial control mechanism regarding refunds is important. Financial control system is a system used to track the income and expenses of an institution or state and to audit tax collection and expenditures. VAT also has strategic importance in this system. Since VAT is a type of tax used to ensure the income-expense balance of both commercial enterprises and the state, the financial control system is used to ensure that VAT is collected, recorded and reported correctly. During the collection and reporting process, as I stated in my thesis, data on how financial control is provided through KDVIRA and MAR data is presented in order to issue the VAT refund objectively and subject to audit. Considering the data, this system plays an important role in preventing tax evasion, increasing tax revenues and maintaining economic stability.