Kanun çalgısı ile icra edilen saz eserlerinde karşılaşılan sorunlara yönelik etüt çalışmaları, Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği

Abstract

Bu araştırmada, kanun çalgısı ile icra edilen saz eserlerinde karşılaşılan güçlükleri gidermeye yönelik etüt önerileri sunularak çözüme kavuşturmak ve ek çözümleme çalışmaları öğretim yolunda öğrencilere olumlu yönde katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Araştırmada nitel ve nicel verilerin kullanıldığı karma model esas alınmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde Afyon Kocatepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Türk Müziği Bölümünde kanun çalgısı öğretiminde yer alan elli eserden rastgele on eser seçilmiş ve altı uzman kişiye yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlayarak on eser içinden beş eser seçmeleri istenmiştir. Ortak kümede toplanan beş eser için hangi bölümlere etütler yazılabileceği, makamsal bağlamda perdelerin önemi, mızrap sırası, mandal değişimi, eser bütünlüğünün sağlanması gibi konularda görüşler alınmıştır. Nicel bölümde ise görüşme formunda tespit edilen beş eser “Lisans1”, “Lisans” 2, “Lisans 3”, “Lisans 4” te kanun öğrenimi gören öğrencilere verilmiş, performansları ön test-son test deneysel model uygulanarak video kayıt altına alınmıştır. Ön testte karşılaşılan güçlüklerin giderilesi yönünde hazırlanan etütlerin durumları tekrar altı uzman tarafından değerlendirildikten sonra etütler uygulanmak üzere öğrencilere verilmiştir. Son testte gerçekleştirildikten sonra kayıt altına alınan videolar ile birlikte beşli likert tipi performans dereceleme ölçeği geliştirilerek öğrencinin başarı durumları gözlenmesi üzere beş uzman kişiye gönderilmiştir. Elde edilen verilerin aritmetik ortalaması hesaplanmış ve grafikler ile öğrencilerin performans düzeyleri yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda; eserlere dayanılarak tespit edilen güçlüklerin giderilmesine yönelik yazılan etütlerin öğretim yolunda öğrencilerin başarılarında olumlu yönde katkı sağladığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın farklı enstrümanlar içinde yapılmasına yönelik bir örnek model olacağı düşünülmektedir.

This research aims to solve the difficulties encountered in instrumental works performed with the qanun instrument by offering etude suggestions and to contribute positively to students in the way of teaching additional analysis studies. The research was based on a mixed model using qualitative and quantitative data. In the qualitative part of the research, ten works were randomly selected from fifty works included in the qanun instrument teaching at Afyon Kocatepe University State Conservatory Turkish Music Department, and six experts were asked to choose five works out of ten by preparing a semi-structured interview form. Opinions were received on issues such as in which sections etudes could be written for the five works collected in the common set, the importance of frets in the maqam context, plectrum order, latch change, and ensuring the integrity of the work. In the quantitative section, five works identified in the interview form were given to students studying law in "Undergraduate 1", "Undergraduate" 2, "Undergraduate 3", "Undergraduate 4" and their performances were video recorded by applying the pre-test-post-test experimental model. After the status of the studies prepared to eliminate the difficulties encountered in the pre-test were evaluated again by six experts, the studies were given to the students to be applied. After the final test, a five-point Likert-type performance rating scale was developed along with the recorded videos and sent to five experts to monitor the student's success. The arithmetic mean of the data obtained was calculated and the performance levels of the students were interpreted with graphs. As a result of the research; It has been determined that the studies written to eliminate the difficulties identified based on the works contribute positively to the success of the students in the way of education. It is thought that this study will be an exemplary model for carrying out this study with different instruments.