Statik testlerin Çimentolu Macun Dolguda Asit Maden Drenajı (AMD) özelliklerinin belirlenmesinde kullanımı

Abstract

Çimentolu macun dolgu (ÇMD), ince boyutlu maden tesis atığı, çimento ve suyun başarılı bir mühendislik karışımıdır. Özellikle bakır, kurşun, çinko gibi metalik cevherlerin işlenmesi durumunda oluşan atıklar sülfürlü mineraller içerebilmektedir. Sülfür içeriği yüksek atıklar oksijen ve nemin olduğu ortamlarda oksidasyona uğrayarak asit maden drenajı (AMD) oluşumuna sebep olabilmektedir. Genel olarak AMD, su ortamının pH değerini düşürmekte ve ağır metal salınımına neden olmaktadır. Bu nedenle, AMD potansiyeli çevresel açıdan dikkate alınması gereken önemli bir parametredir. Sülfürlü mineral içeren malzemelerin AMD potansiyelini belirlemek için ilk etapta kullanılan testlerden birisi statik testlerdir. Statik testler sonucunda atıkların nötralizasyon kapasitesinin asit oluşturma potansiyelinden yüksek olması durumunda, bu tür atıklar AMD açısından zararsız olarak sınıflandırılmaktadır. Bu çalışmada, sülfürlü atık ve aynı atıktan hazırlanmış ÇMD numunelerinde AMD potansiyeli statik modifiye asit-baz hesabı (ABH) testi ile incelenmiştir. Bulgular, ÇMD numunelerinin atık numunesine kıyasla %15 daha yüksek net nötralizasyon potansiyeline (NNP) sahip olduğunu göstermiştir. Çalışmada ayrıca sülfürlü mineral içeren atık ve/veya ÇMD’de AMD’nin belirlenmesinde yaygın olarak kullanılan statik testlerin önemi hakkında bilgi verilmiştir. Bu çalışma kür almış ÇMD numunesi üzerinde yapılan deneysel bir statik test çalışması olması bakımından önem arz etmektedir.

Cemented paste backfill (CPB) is a successfully prepared engineering material from fine mine processing tailings, cement and water. Tailings may contain sulfidic minerals when metallic ores such as Zn, Cu, Pb etc. are subjected to mineral processing. Tailings with high sulfur content can go through oxidation in the presence of oxygen and moisture and, cause the formation of acid mine drainage (AMD). In general, AMD lowers the pH of environmental waters and, causes heavy metal releases. Therefore, AMD potential is an important parameter to consider from an environmental perspective. One of the tests initially used to determine AMD potential is static testing. As a result of static tests, if the neutralization capacity of waste is higher than its acid-generating potential, this type of tailings is classified as non-hazardous in terms of AMD. In this study, AMD potentials of sulfidic tailings and CPB samples prepared from such tailings were investigated by static modified acid base account (ABA) test. As a result of the study, CPB samples were found to have 15% higher net neutralization potential compared to the tailings sample. In addition, fundamental information about the importance of static tests, which are commonly used in determining the AMD originating from tailings and/or CPB was given. This study is a significant experimental static test study on cured solid CPB specimen.