Domates serası budama artıklarının manda ve ineklerde in vitro rumen yıkımlanabilirliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında, domates serası budama artıklarının manda ve ineklerde in vitro rumen yıkımlanabilirlik özellikleri değerlendirilmiştir. Artan sera üretimiyle birlikte ortaya çıkan domates budama atıklarının hayvan beslemesinde alternatif kaba yem kaynağı olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Böylece hem ekonomik kayıpların önlenmesi hem de çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlanması amaçlanmıştır. Çalışmada domates serası budama atıkları kimyasal analizlere tabi tutulmuş ve kuru madde (KM; %91,68), ham protein (HP; %15,60), ham kül (HK; %17,80), ham yağ (HY; %3,77) ve nötral deterjan fiber (NDF; %48,22) içerikleri belirlenmiştir. Ayrıca, Ankom DaisyII in vitro inkübasyon sistemi kullanılarak materyalin ruminal sindirilebilirlik özellikleri tespit edilmiştir. Manda ve inek rumen sıvıları kullanılarak yapılan in vitro sindirilebilirlik testlerinde, sindirilebilirlik parametreleri karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar, domates serası budama artıklarının yüksek kuru madde ve uygun lif içeriğine sahip olduğunu, ham protein ve ham yağ oranlarının ise değerlendirilebilir düzeyde olduğunu göstermiştir. İn vitro sindirilebilirlik sonuçlarına göre mandaların sırasıyla ham protein ve ham yağı ineklere kıyasla daha verimli sindirdiği istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (%31,58; %25,25; p<0,01, %23,41; %14,33; p<0,05). Sonuç olarak domates serası budama atıkları ruminant beslemesinde alternatif kaba yem kaynağı olarak kullanılabilecek potansiyele sahiptir. Özellikle mandalarda bu atıkların yem programlarına dahil edilmesi yem maliyetlerini azaltabileceği gibi tarımsal atıkların değerlendirilmesine de katkı sağlayabilir.

This study evaluates the in vitro rumen degradability features of tomato greenhouse pruning residues in buffaloes and cows. The rising greenhouse production has prompted an examination of tomato pruning debris as a potential alternative roughage source for animal feed. Consequently, both the mitigation of economic losses and the promotion of environmental sustainability have been pursued. The study analysed tomato greenhouse pruning waste chemically, determining the following contents: dry matter (DM; 91.68%), crude protein (CP; 15.60%), ash (A; 17.80%), crude fat (CF; 3.77%), and neutral detergent fibre (NDF; 48.22%). The ruminal digestibility parameters of the substance were assessed utilising the Ankom DaisyII in vitro incubation system. İn vitro digestibility assessments utilising buffalo and cow rumen fluids evaluated the digestibility parameters. The results indicated that the pruning wastes from the tomato greenhouse exhibited high dry matter and appropriate fibre content, while the levels of crude protein and crude fat were deemed acceptable. The in vitro digestibility data indicated that buffaloes had a statistically significant superior efficiency in digesting crude protein and crude fat compared to cows, with values of 31.58% and 25.25% (p<0.01) for crude protein, and 23.41% and 14.33% (p<0.05) for crude fat, respectively. In conclusion, tomato greenhouse pruning residues can serve as an alternative source of roughage in ruminant nutrition. Particularly in buffaloes, integrating these waste materials into feeding regimens might diminish feed expenses and facilitate the utilisation of agricultural byproducts.