Veri zarflama analizi yöntemi ile İMKB’de gıda, içki ve tütün alanında faaliyet gösteren işletmelerin etkinliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Veri Zarflama Analizi, doğrusal programlama modeline dayalı parametrik olmayan bir analiz yöntemi olup, aynı girdileri kullanarak aynı çıktıları üreten karar verme birimlerinin birbirlerine göre etkinliğini ölçen bir yöntemdir. Bu yöntemle imalat sektörü, eğitim sektörü, bankacılık sektörü gibi mal ve hizmet üretimi yapan işletmelerin etkinliği ölçülebilmektedir. Bu çalışmada, İMKB’de kote olmuş “Gıda, İçki ve Tütün” sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin etkinliklerinin belirlenmesi amacıyla Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi kullanılmıştır. Sözkonusu işletmelerin 2006-2011 yılları arasındaki finansal tablolar esas alınarak, oran analizi yöntemiyle etkinlikleri değerlendirilmeye alınmıştır. Gıda, İçki ve Tütün sektöründeki işletmeler için yapılan analizler sonucunda; 2011 yılı için Gıda, İçki ve Tütün sektöründe 3 işletme etkin olup 19 işletmenin etkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Data Envelopement Analysis is a non-parametric analysis based on lineer programming model by using the same inputs and producing the same outputs to measure the effectiveness of decision making units relative to each other. Manufacturing sector, education sector banking sector as such engaged in the production of goods and services are measured the effectiveness through method. In this study, the efficiencies of enterprises operating quoted in Istanbul Stock Exchange, “Food, Beverage and Tobacco” sector is evaluated using Data Envolopement Analysis. The financial statements of so-called enterprises between 2006-2011 were evaluated based on the effectiveness using the method of ratio analysis. In the result of analysis for enterprises operating in Food, Beverage and Tobacco, it was concluded that whereas 3 companies is effective, 19 companies are not effective in the sector of Food, Beverage and Tobacco.