Sütten Kesim Holstein Buzağılarda Organik Krom, Organik Çinko ve Organik Selenyum’un Zamana Bağlı Kana Geçiş Düzeylerinin Belirlenmesi

Abstract

Krom, Çinko ve Selenyum genç hayvanların büyümesi ve bağışıklık sisteminin gelişmesi için esansiyel özellikte olan minerallerdir. Bu özelliklerinden dolayı bu minerallerin özellikle yararlanım düzeyi oldukça yüksek olan organik formlarının buzağı yemlerine ek olarak kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır. Yapılan bu çalışmada sütten kesim buzağılara su ile birlikte oral olarak organik krom, organik çinko ve organik selenyum içirildi ve zamana bağlı olarak kan ve dışkıdaki seviyeleri ölçüldü. Araştırmada dört gruba ayrılmış (kontrol, krom 0,5 gr, çinko 0,5 gr, selenyum 0,5 gr) 40 adet, 75-90 günlük yaşta, Holştayn buzağı kullanıldı. Araştırmanın başladığı günden sekiz saat önce buzağıların önünden yemler kaldırıldı. Sonrasında grubuna göre bütün hayvanlara mineraller verildi, kontrol grubundaki buzağılara ise sadece su içirildi. Mineral ve su içirilmesinden sonraki 30 dakika, 1., 2., 3., 4., 5., 6., 12. ve 24. saatlerde jugular venden kan örneği; 4., 6., 8., 12., 24., 48. ve 72. saatlerde ise rektumdan dışkı örneği alındı. Çalışmaya başlanılan 5. saat sonunda buzağılara tekrar yem verildi. Kanlardan serum ve plazma örnekleri elde edildi. Serum ve plazma örneklerinde ALT, AST, GGT, Glikoz, Total Kolesterol, Trigliserit, Total Protein, Krom, Çinko ve Selenyum düzeyleri belirlendi. Ayrıca hayvanların tükettikleri kaba ve konsantre yemlerde ve alman dışkı örneklerinde yine Krom, Çinko ve Selenyum analizi yapıldı. Krom grubunda hayvanlara verilen kromun 1. saatten itibaren kana geçmeye başladığı 6. saatte pik yaptığı 24. saatte ise tekrar düşmeye başladığı ancak yine de nispeten yüksek seyrettiği ve kontrol grubundaki seviyelere inmediği kan ve dışkı krom ölçümlerinde belirlenmiştir. Çinko grubunda hayvanlara verilen çinkonun kısa sürede kana geçip 24 saat gibi uzun bir süre kanda yüksek seyretmesi, dışkıda ise 48 saate kadar yüksek bulunması ilk 12 saat içerisinde ani pikler yapmadığı kan ve dışkı çinko ölçümlerinde belirlenmiştir. Selenyum grubunda hayvanlara verilen selenyumun 1. saatten itibaren kana geçmeye başladığı 24 saat boyunca bu seviyeyi koruduğu, dışkıda ise 24. saate kadar önemli düzeyde artmadığı kan ve dışkı selenyum ölçümlerinde belirlenmiştir. Sonuç olarak sütten yeni kesilmiş olan buzağılarda bu üç mineralin organik formunun oral yolla verilmesinden kısa süre sonra kanda hızla yükselmesi ve yemden yeme ek bir takviye yapılmamasına rağmen 24 saat gibi uzun süre kanda yüksek seyretmesi gibi bulgular biyoyararlanım düzeylerinin yüksek olduğu görüşünü desteklemektedir.