İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Edebî Metinlerin Çocuk Edebiyatı Ölçütlerine Göre Değerlendirilmesi

Abstract

Ders kitapları okullarda en yaygın kullanılan ders araçlarıdır. Teknoloji alanındaki gelişmelere rağmen önemini korumaktadır. Türkçe dersinde ana dili etkinlikleri ders kitaplarında yer alan metinler aracılığıyla yapılmaktadır. İyi bir ana dili eğitimi için hem metinlerin seçimi, hem de metinlerin yer aldığı ders kitaplarının sunumu önemlidir. Nitelikli bir Türkçe ders kitabının, Türkçe programının amaçlarına ve çocuk edebiyatının ölçütlerine uygun olması gerekir. Çalışmamızda 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler incelenmiş, çocuk edebiyatı ölçütlerine uygun olup olmadıkları değerlendirilmiştir. Giriş bölümünde çalışmanın önemi, amacı, yöntemi, evren ve örneklemi, kapsamı ve sınırlılıkları açıklanmıştır. Birinci bölümde kavramsal çerçeve üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde örneklem olarak seçilen ders kitabındaki 24 metin, çocuk edebiyatının ölçütlerine göre incelenmiştir. Metinler kitapta yer alan sıralamaya göre incelenmiştir. Metinlerin edebî türlere göre dağılımı belirlenmiştir. Kitapta yer alan metinlerin konu, tema ve ana fikir açısından Türkçe Programına ve 6. sınıf öğrencilerinin kavrama düzeylerine uygunlukları, kişilik gelişimlerine katkıları değerlendirilmiştir. Metinlerin dil ve anlatım bakımından taşıdığı özellikler incelenmiştir. Kullanılan sözcüklerin ve cümlelerin öğrencilerin yaş ve kültür seviyelerine uygunluğu, kelime dağarcıklarına katkıları, anlatımda çocuk okuyucunun ilgisini çeken unsurlar belirlenmiştir. Metinlerde seçilen kahramanların özellikleri incelenmiş, metinlerin planları değerlendirilmiştir. İçerik yönünden incelenen metinler çocuk edebiyatı ölçütlerine göre şekil bakımından da incelenmiştir. Son bölümde inceleme sonucu ulaşılan sonuçlar açıklanmıştır. Tespit edilen sorunlar için çözüm önerileri sunulmuştur.

Course Books are the tools that are used widely at the schools. Inspite of the development of the technology, they still preserve their importance. At the Turkish classes the activities for native language are put into practice by means of the texts in the course books. In order to have decent education for native language both the chose of the texts and the presentations of the course books in which the texts are significant. The qualified Turkish course book must be appropriate for the criterion of the child literature and goals of curriculum for teaching Turkish. In my study the texts in Turkish course book for the sixth grades are examined and they are evaluated whether they are suitable for the criterion of child literature or not. In the entrance section the importance, goal, method, whole and example group, extent and limitation of the study are explained. In the first section, conceptual frame is dwelled on. In the second section, 24 texts, in the book chosen for an example of the study, are examined according to child literature criterion. The texts are examined according to the order in the book. The distribution of the texts according to the literary is stated. The topic, theme and central theme of the texts in the book are evaluated if they are appropriate for the curriculum of teaching Turkish, comprehension level of the sixth grade students and they are assessed for their contribution to the students’ personality development. The texts’ features for language and expression are evaluated. The words and the sentences that are used in the texts are examined whether they’re appropriate for the children’s age and general knowledge and their contibution to the students’ word knowledge and the facts which take the attention of the child readers are stated. The features of the heroes chosen in the texts are examined and plans of the texts are evaluated. The texts examined according to content are also studied for their shapes according to criterion of child literature. In the last section the consequences which are obtained after the examination are explained. The solution suggessions for the problems seen are presented.