John Rawls’un İki Adalet İlkesi Bağlamında Adalet ve Kalkınma Partisi’nin Sosyal Politika Anlayışı ve Uygulamaları

Abstract

Yoksulluğun azaltılması ve sivil özgürlüklerin tam olarak hayata geçirilmesi insanlığın iki önemli amacını oluşturmaktadır. Bu iki amacın gerçekleştirilmesi beraberinde çözülmesi oldukça güç gerilimler yaratmaktadır. Bununla beraber Amerikan siyasal filozof Rawls’un ortaya koyduğu adalet kuramı bu gerilimi azaltmada önemli bir rol oynadı. Bir yandan hakkın iyiye önceliğini vurgulayarak temel hak ve özgürlüklerin önceliğine vurgu yapmış diğer yandan fark ilkesi ile gelirin adil olmayan dağılımına hangi koşulda tahammül edilebileceğini göstererek özgürlükle sosyal adalet arasındaki gerilimi azaltmaya çalışmıştır. Bu çalışma Rawls'un adalet kuramından yola çıkarak 2002 yılından beri iktidarda olan Adalet ve kalkınma Partisi'ııin (AKP) sosyal politika anlayışını irdelemeye çalışmaktadır. Rawls’un adalet kuramının birinci ilkesi olan eşit temel özgürlükler ilkesi ile AKP'nin Avrupa Birliği ile üyelik müzakereleri çerçevesinde yaptığı reformlar değerlendirilmeye çalışılırken, diğer yandan fark ilkesi ile yoksulluk ve yoksullara yönelik politikaları anlaşılmaya çalışılmıştır.

Easing poverty and maximising basic rights and freedoms are the most important two aims of humanity and there has alvvays bcen a conflict to realize those two aims. However. American political philosopher, John Ravvls, in his book "ATheory of Justice", put fonvard a theoretical framework vvhich aims to reconcile those aims. In his theory Rawls put a great emphasis on the priority of hasic righls and libcrties and also providcd a criteria vvhich can bc utilized ın dctermining thc cxtcnl to which incqualitics arc pcrmittcd in a socictv By basing cspccially on thc two principlcs of thc justice thcory of Rawls. the Turkısh contcxt staning from 2(K)2 when Justicc and Development Party came to power has bccn lookcd at. It has bcen argucd that Government*s efforts to widcn civic libcrties to bccome a member of the EU reminds us the tirsi principle of Ra\vls*s theory of justice. and contributed to thc improvement of thc Turkish democracy. Social policy understanding and practices of the Government has bcen evaluated by reference to the difference principle of Rawls\ theory.