Ratlarda Streptokokus Pyogenez ve Stafilokokus Aureus ile Deneysel Olarak Oluşturulan Deri Enfeksiyonları Üzerine Ozonlanmış Yağın Etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; ratlarda S. pyogenes ve S. aureus tarafından deneysel olarak oluşturulan deri enfeksiyonları üzerine ozonlanmış zeytinyağının etkinliğini, aktivitesini ortaya koymaktır. Araştırmada; 6-8 haftalık canlı ağırlıkları 80-130 gram arasında değişen, 93 adet Wistar Albino ırkı dişi rat kullanıldı. Çalışma başlıca; S. pyogenes ile deri enfeksiyonu oluşturulan grup (Grup 1.) ve S. aureus ile deri enfeksiyonu oluşturulan grup (Grup 2.) ve ortak Negatif Kontrol Grubu (Grup 3.) olmak üzere toplam 3 ana grup üzerinde yürütüldü. Grup 1. ve Grup 2.’nin her biri dört alt gruba ayrıldı.

S. pyogenes ile deri enfeksiyonu oluşturulan grupta (Grup 1); Grup 1.1.’de (n=10) enfeksiyon oluşturulan deri bölgesine ozonlanmış zeytinyağı (Aktifoks, Işık Kozmetik), Grup 1.2. (n=10) enfeksiyon oluşturulan deri bölgesine zeytinyağı, Grup 1.3.‘te (n=10) enfeksiyon oluşturulan deri bölgesine fusidik asit (Stafine krem, Koçak Farma İlaç) 24, 28, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96. saatlerde uygulandı. Grup 1.4.‘te (n=11) enfeksiyon oluşturulan deri bölgesine herhangi bir uygulama yapılmadı. Tedavi öncesi ve sonrası olmak üzere Grup 1.1., Grup 1.2., Grup 1.3. ve Grup 1.4.’ten.24, 28, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96. saatlerde swap ve doku örnekleri alındı ve değerlendirildi.

S. aureus ile deri enfeksiyonu oluşturulan grupta (Grup 2); Grup 2.1.’de (n=10) enfeksiyon oluşturulan deri bölgesine ozonlanmış zeytinyağı (Aktifoks, Işık Kozmetik), Grup 2.2. (n=10) enfeksiyon oluşturulan deri bölgesine zeytinyağı, Grup 2.3.‘te (n=10) enfeksiyon oluşturulan deri bölgesine fusidik asit (Stafine krem, Koçak Farma İlaç) 24, 28, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96. saatlerde uygulandı. Grup 2.4.‘te (n=11) enfekisyon oluşturulan deri bölgesine herhangi bir uygulama yapılmadı. Tedavi öncesi ve sonrası olmak üzere Grup 2.1., Grup 2.2., Grup 2.3. ve Grup 2.4.’ten 24, 28, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96. saatlerde swap ve doku örnekleri alındı ve değerlendirildi.

Negatif Kontrol Grubu Grup 3.’te (n=11) aşındırılan deri bölgesine serum fizyolojik 24, 28, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96. saatlerde uygulandı. Yine Grup 3.’ten 24, 28, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96. saatlerde swap ve doku örnekleri alındı ve değerlendirildi.

Histopatolojik bakıda gram boyama sonucunda; Grup 1.1.‘de (ozonlanmış zeytinyağı grubu) bakteri varlığının % 18,2, Grup 1.4.’te (enfekte kontrol grubu) bakteri varlığının % 100 olduğu ve bunların karşılaştırılması sonucunda; ozonlanmış zeytinyağı uygulanan grupta (Grup 1.1.) ozonlanmış zeytinyağının kontrol grubununa (Grup 1.4.) oranla istatistiksel olarak önemli (p<0,001) derecede bakteri azalmasına neden olduğu ortaya konuldu. Grup 2.1.’de (ozonlanmış zeytinyağı grubu) bakteri varlığının % 45,5, Grup 2.4.’te (enfekte kontrol grubu) bakteri varlığının ise % 100 olduğu bunların karşılaştırılması sonucunda; ozonlanmış zeytinyağı uygulanan grupta (Grup 2.1.) ozonlanmış zeytinyağının kontrol grubununa (Grup 2.4.) oranla istatistiksel olarak önemli (p<0,001) derecede bakteri azalmasına neden olduğu ortaya tespit edildi. Yine Histopatolojik bakıda dermal lezyonlarda; Grup 1.1. ile Grup 1.4. yangı hücreleri varlığı bakımından karşılaştırıldığında; Grup 1.4.’te yangı hücrelerinin daha fazla olduğu ve istatistiksel bir fark (p<0,001) olduğu gözlendi. Grup 2.1. ile Grup 2.4. yangı hücreleri varlığı bakımından karşılaştırıldığında; Grup 2.4.’te yangı hücrelerinin daha fazla olduğu ve istatistiksel bir fark (p<0,001) olduğu belirlendi. Ama papiller dermisteki bulgularda; hem Grup 1.’de hem de Grup 2.’de istatistiksel bir farkın olmadığı görüldü.

Kabuklanma ve iyileşme yönünden Grup 1.’de gruplar karşılaştırıldığında; ozon grubu (Grup 1.1.) ile enfekte kontrol grubu (Grup 1.4.) arasında 40. 48. 56. 64. 72. 80. saatlerinde kabuklanma ve iyileşmenin Grup 1. 1.’de daha iyi olduğu (p<0,01) gözlendi. Aynı şekilde kabuklanma ve iyileşme yönünden Grup 2.’de gruplar karşılaştırıldığında ozon grubu (Grup 2.1.) ile enfekte kontrol grubu (Grup 2.4.) arasında 40. 48. 56. 64. 72. 80. saatlerinde kabuklanma ve iyileşmenin Grup 2.1.’de daha iyi olduğu (p<0,01) belirlendi.

Sonuç olarak; bu araştırmada, ratlarda S. pyogenes ve S. aureus ile deneysel olarak oluşturulan deri enfeksiyonları üzerine ozonlanmış yağın etkisi değerlendirilmiş ve enfeksiyon şekillendikten sonra 0,1 gr ozonlanmış zeytin yağının 8 saat arayla enfeksiyon bölgesine uygulanması sonucunda antimikrobiyal, antienflamatuar etki göstererek 72-80. saatlerde enfeksiyon oluşan deri bölgesini iyileştirdiği gözlenmiştir. Ayrıca derinin stafilokokal ve streptokokal deri enfeksiyonlarında etkinliği kanıtlanmış fusidik asit (stafin krem) ile ozonlanmış zeytinyağı karşılaştırıldığında etkinliğinin benzer olduğu ve deri enfeksiyonlarının tedavisinde kulanılabilcek yan etkisi az, direnç gelişimi olmayan bir ajan olduğu belirlenmiştir.