Geçiş dönemindeki süt ineklerinde damar içi novacoc uygulamasının metabolik profil üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışma süt ineklerine doğuma 3 hafta kala, haftalık olarak yapılan damar içi Novacoc enjeksiyonunun, erken laktasyon dönemde bazı kan, metabolizma ve bağışıklık parametreleri üzerine etkisini incelemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmanın hayvan deneyleri kısmı Niğtaş Tarım İşletmesi'nde, laboratuar analizleri ve veri analizleri ise Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı ve Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı’nda yürütülmüştür. Çalışmada , 30 adet Holştayn ırkı süt ineği rastgele olarak Kontrol ve Uygulama olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Çalışma boyunca uygulama grubundaki ineklere doğuma 3 hafta kala başlamak ve doğum sonrası 3. haftanın sonunda bitirmek üzere her haftanın ilk 3 günü, günde 200 ml Novacoc® (Metamizol Sodyum; 40 mg, Asetilmeiyonin 40 mg, Kafein 3,5 mg, Kalsiyum Glukonat 100 mg, Magnezyum Glukonat 10 mg, Sodyum Dihidrojen Fosfat Dihidrat 4,02 mg, Glikoz monohidrat 200; İnterhas®, Türkiye) damar içi yavaş infüzyon şeklinde uygulanmıştır. İnekler çalışma boyunca TMR (Tam Rasyon- Total Mixed Ration) ile beslenmiştir. Gruplar arasında yemleme farkı olmamış her iki grup da aynı TMR'ı tüketmiştir. Çalışmanın deney aşamasının sonunda alınmış olan tüm TMR örnekleri karıştırılarak homojen bir hale getirilmiş ve bu homojen karışımdan 3 örnek alınıp analiz için ayrılmıştır. Alınan yem örneklerinin tamamına Weende analizleri (Kuru Madde, Ham Kül, Ham Protein, Ham Selüloz, Ham Yağ) Van Soest'in (1978)'in bildirişi doğrultusunda ADF ile NDF analizleri yapılmıştır. Çalışmada kullanılan tüm ineklerin süt verimleri, doğumdan sonra bir ay boyunca, kayıtlar üzerinden takip edilmiştir. Bu amaçla çiftlikte kullanılmakta olan GEA (Almanya) Sürü Takip Programı'ndan yararlanılmıştır. Buzağılama günü “0 (sıfır)” kabul edilerek; tüm ineklerin kuyruk venasından (V.coccygea) -21, -14, -7, 0, 7, 14, 21. günlerde tam kan ve serum örnekleri alınmıştır. Çalışma sırasında alınan tam kan örneklerinde Total Lökosit Sayısı, Lenfosit Sayısı, Monosit Sayısı, Granülosit Sayısı, Total Alyuvar Sayısı, Hemoglobin miktarı, Hematokrit Yüzdesi, MCV (Ortalama Eritrosit Hacmi), MCH (Ortalama Korpuskular Hemoglobin), MCHC (Ortalama Korpuskular Hemoglobin Konsantrasyonu), RDW (Alyuvar Dağılım Genişliği) yüzdesi, PLT (Trombosit) miktarı, MPV (Ortalama Trombosit Hacmi), PDW (Trombosit Dağılım Genişliği) miktarı, PCT (Plateletcrit) yüzdesi; serum örneklerinde ise Chemwell 2910 marka Tam Otomatik Elisa Okuyucu yardımıyla metabolizma ve bağışıklıkla ile ilgili kan parametreler olan NEFA (Esterleşmemiş Yağ Asitleri), BHBA (Betahidroksibütirik Asit), Glukoz, Total Kolesterol, Trigliserit, LDL (Düşük Dansiteli Lipid), HDL (Yüksek Dansiteli Lipid), VLDL (Çok Düşük Dansiteli Lipid), ALT (Alanin Aminotransferaz), AST (Aspartat Aminotransferaz), ALP (Alkalen Fosfataz) ve GGT (Gama Glutamil Transferaz) düzeyleri ilgili kitler kullanılarak belirlenmiştir. Veri analizleri PASW Statistics (18.0.0) paket programında yapılmıştır. Uygulama grubu ile kontrol grubu arasında gerek biyokimyasal gerekse hematolojik parametrelerde önemli bir fark görülmemiştir. Ancak kan total kolesterol, HDL, Trigliserit ve glukoz seviyeleri doğum sonrasında bazı günlerde istatiksel ancak tamamında sayısal olarak yüksek bulunmuş, NEFA ve BHBA seviyeleri ise düşük bulunmuştur. Öyle ki kontrol grubunun NEFA ve BHBA değerleri subklinik ketozis düzeyinde seyretmiştir. Bu verilere ek olarak laktasyonun ilk üç haftası süt verimi her iki grupta da benzer iken pik süt verimi uygulama grubunda anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur.