Türkiye’de Kamu Borçlanmasının Enflasyonist Etkisi

Abstract

Türkiye’de kısaca kamu açıklarının GSMH’ya oranı olarak belirtebileceğimiz KKBG artış eğilimi içindedir. KKBG ile enflasyon arasında bir bağ mevcuttur. Bu bağ özellikle KKBG’nin finansman tekniklerinde kendini göstermektedir. Hazine’nin Merkez Bankası’ndan borçlanması para arzını genişletici bir etki yapmaktadır. Para Arzının Genişlemesi Fiyatlar Genel Düzeyini Arttıran Enflasyonist Bir Süreç yaratmaktadır. Türkiye’de özellikle 1985 yılından itibaren iç borçlanma ayrıcalıklı bir yer edinmiştir. KKBG’nin finansman tekniği olarak iç borçlanmanın seçilmesi enflasyonu orta ve uzun vadeye yaymaktadır. Ayrıca ülkemizdeki iç borçlanma yüksek faizli ve kısa vadeli olarak yapılmaktadır. Sağlıksız Bir İç Borçlanma Yapısıyla, KKBG’nin bir finansman tekniği olarak iç borçlanmadan beklenen etkinlik sağlanamamaktadır. Merkez Bankası kaynaklarının zorlanmasıyla yapılan bir finansman kısa vadede enflasyonu körüklemekte iken, iç borçlanmaya dayalı bir finansman enflasyonu orta vadeye taşımaktadır. Böylece KKBG ve onun sebeplerinden biri olmakla birlikte ekonomimizdeki diğer önemli sorunlara da kaynak teşkil etmektedir. Bu çalışmada KKBG’nin enflasyon ilişkisi değerlendirilmekte ve çözüm önerileri üzerinde durulmaktadır.

Public Sector Borrowing Requirements (PSBR) which can be defined as a ratio of public sector deficit over Gross National Product has been increasing in Turkey. There is a relation between PSBR and inflation. This relation becomes apparent in PSBR’s financing techiques. Treasury borrowings from Centrol Bank expand money supply. As a result of this inflation increases. Domestic borrowing played an important role in financing the public sector deficit particularly after 1985 in Turkey. The structure of domestic borrowing is based on high interest rates and short term in Turkey. The domestic borrowing for PSBR financing increases inflation in the medium term on the other hand when the PSBR in the short-term. Therefore PSBR and its financing mechanizm are basic reasons of the inflation in Turkey. In this study the relation between inflation and PSBR is examined and some solutions are considered.