Moris Müslümanlarından Trablusgarb ve Balkan Savaşları Mağdurlarına Yapılan Yardımlar

Abstract

Moris Adası Hint Okyanusunun Güney bölgesinde yer alan küçük bir adadır. XVI. Yüzyılın ilk çeyreğinin sonlarından başlayarak 1968 yılına kadar çeşitli Avrupa ülkelerinin sömürgesi olmuştur. 350 yıl devam eden sömürge döneminde adaya Afrika’dan ve Hindistan’dan Müslüman nüfus da yerleştirilmiştir. Buradaki Müslümanlar 1800’lü yılların başından itibaren kendi dini ihtiyaçları için önce camiler, daha sonra da okullar ve sosyal amaçlı kurumlar oluşturmaya başlamışlardır. Ada Müslümanları zamanın en güçlü İslam Ülkesi olan Osmanlı Devleti ile de ilişkiler kurmuşlardır. Bu ilişkiler çerçevesinde 1877-78 Osmanlı Rus Harbi ve 1911 Trablusgarb ve 1911-1913 Balkan Savaşları için maddi yardımlar yapmışlar ve bu savaşları protesto amacıyla defalarca miting düzenlemişlerdir. Bu çalışmada orijinal arşiv belgelerine dayanarak Moris Adası Müslümanlarının Osmanlı Devleti ile ilişkileri ilk defa ele alınacaktır.

Moris Island which is situated in the southern region of Indian Ocean is a small island. The Island has been a colony of various European countries from the first quarter of XVI. Century to 1968. During the long colonial period, Muslims African and Indian Muslims were settled in the Island. After building mosques for religion needs, at the first stage, the Muslims have then constructed social and educational institutions since early 1800’s. The Muslims of Island were being related with powerful material aids for Ottomans during the wars of Ottoman-Russian (1878-1878), Italo-Turkish War (1911 Trablusgarb Savaşı) and Balkan (1911-1913) Also, they arranged demonstration many times to protest these wars. In the study, the relations of Muslims of Moris Island and Ottoman state will be researched in the light of Archival records.