Petrographic observations for rocks used in the Urartu centers in Van region

Abstract

Urartu Krallığına ait yerleşimler, Van Gölü Havzası’nda Paleozoik yaşlı mermer türü temel kayaçlarından Kuvaterner yaşlı bazaltik kayaçlara kadar oldukça zengin bir kayaç grubu üzerinde yer almaktadır. Urartu kalelerinde yapı malzemesi olarak genellikle bazalt ve andezit türü volkanik kayaçlar ile yer yer kireçtaşı, traverten ve kumtaşı gibi farklı tip kayaçlar kullanılmıştır. Van Gölü’nün kuzeyinde ve batısındaki Pliyo-Kuvaterner yaşlı volkanik sahalar, bazalt ve andezitik gibi volkanik kayaçlar için doğusunda bulunan Paleosen-Eosen yaşlı sahalar kırıntılı ve kireçtaşları için ve güneydoğusunda bulunan Kuvaterner yaşlı sahalar traverten tipi karbonatlı kayaçlar için potansiyel alanları temsil etmektedir. Bu çalışmada Van Gölü Havzasındaki önemli Urartu merkezlerinden olan Van Kalesi, Çavuştepe, Ayanis, Toprakkale, Zivistan, Aliler, Keçikıran ve Körzüt kaleleri ile Minua Kanalı gibi tarihi yerleşimlere ait yapılardan örnekler alınmıştır. Alınan kayaç örneklerinin petrografik özelliklerini ayrıntılı inceleyerek, Urartu mimarisinde kullanılan kayaçların daha iyi tanınması amaçlanmıştır. Ana kayadan ve tarihi yapılardan alınan örneklerin karşılaştırılma yapılarak, yapı inşa malzemesinin kaynağını tespit edilmesinde ve taş ocakçılığı ile malzemelerin tarihi nakil yollarının belirlenmesinde önemli bilgiler sunacağı düşünülmektedir.