| dc.description.abstract | Öncü toksik çevresel kirletici ve endokrin yıkıcı kimyasallardan biri olan alkilfenol etoksilatları (AFE) tüm canlıları tehdit etmektedir. AFE, temizlik ürünleri, boya, ot ve böcek ilaçları gibi maddelerin yapımında kullanılan yüzey aktif bileşenleridir. AFE’nin parçalanma ürünü olan nonilfenol (NF), ev ve endüstriyel ürünlerin formulasyonunda yaygın olarak kullanılan en önemli ara ürünü temsil etmektedir. NF, boyalarda, tekstilde, kişisel bakım ürünlerinde ve plastiklerde bolca bulunmaktadır. Çevrede var olması ve toksik etkiye sahip olması NF’nin önemini artırmaktadır. Bu çalışmada doğada bulunan miktarı göz önüne alınarak, NF’nin etkisi ve kuvvetli antioksidan özellikli ve günlük vücuda alınması gereken C vitamini’nin NF’ye karşı koruyucu etkisinin olup olmadığı gen ekspresyon düzeyinin belirlenmesi ile araştırılmıştır. Gen ekspresyonunda fiziksel değişiklikleri görebilmek için, hedef mRNA'nın göreceli miktarı belirlenmiş ve real-time PCR'dan elde edilen floresan veriler, veri analiz metoduna göre değerlendirilmiştir. NF’nin doza bağlı olarak, apoptotik kaspaz-3 geninin ekspresyon düzeyini artırdığı, buna karşılık anti-apoptotik bcl-2 geninin ekpresyon düzeyini azalttığı ve C vitamininin her iki durumda da NF’nin etkisini artırdığı ortaya konulmuştur (p<0,05). Ayrıca, NF doza bağlı olarak p53 gen ekspresyon düzeyini tüm deney gruplarında azaltırken, bcl-XL gen ekspresyon düzeyini dişi ratlarda artırmış fakat erkek ratlarda azaltmıştır. Sonuç olarak, NF doza bağlı olarak apoptotik genlerin ekspresyon düzeylerini artırırken, anti-apoptik genlerin ekspresyon düzeylerini azalttığı ve C vitamininin de her iki durumda da NF’nin etkisini artırdığı ortaya çıkarılmıştır. | en_US |
