Ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin görsel okuryazarlık düzeyi ile eleştirel düşünme düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Şanlıurfa ili Siverek ilçesi örneklemi)

Abstract

Bu araştırmanın amacı ortaöğretim öğrencilerinin görsel okuryazarlık düzeyleri ile eleştirel düşünme düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Şanlıurfa ili Siverek ilçesinde üç farklı lisede öğrenim gören 378 öğrenci bu araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Görsel okuryazarlık düzeylerini ölçmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen görsel okuryazarlık ölçeğinden alınan puanların okul türü, sınıf düzeyi, sanata ilgi duyma durumu, gazete veya dergi okuma alışkanlığı, günlük ekran kullanım sıklığı, sinema veya tiyatroya gitme alışkanlığı değişkenlerine göre anlamlı fark bulunmuştur. Öğrencilerin eleştirel düşünme düzeyleri üzerinde okul türü ve görsel okuryazarlık düzeylerinin, sanata ilgi duyma ve görsel okuryazarlık düzeylerinin, sinema veya tiyatroya gitme alışkanlığı ve görsel okuryazarlık düzeylerinin ortak etkisi anlamlıdır. Öğrencilerin görsel okuryazarlık düzeyleri ile eleştirel düşünme düzeyleri arasındaki ilişkinin pozitif ve yüksek düzeyde anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin görsel okuryazarlık düzeyleri ve eleştirel düşünme düzeyleri arasında değişkenler açısından (okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, sanata ilgi duyma durumu, gazete veya dergi okuma alışkanlığı, günlük ekran kullanım sıklığı, sinema veya tiyatroya gitme alışkanlığı) pozitif yönde anlamlı ilişkiler vardır.

The aim of this research was to determine the relationships between visual literacy levels and critical thinking levels of high school students. 378 students studying in three different high schools in Siverek, Şanlıurfa created the sample of the research. The scores obtained from the scale developed to measure the levels of visual literacy significantly differed on the variables namely, school type, grade level, interest in arts, habit of reading newspapers or magazines, daily screen time, habit of going to cinemas or theaters. The common effects of both school type and visual literacy levels, interest in arts and visual literacy levels and of both the habit of going to cinemas or theaters and visual literacy levels on critical thinking levels of students were significant. The relationship between the visual literacy levels of the students and their critical thinking levels was found to be positive and high. There are positive significant relationships between the students' visual literacy assessments and critical thoughts about the variables (school type, gender, grade level, interest in arts, habit of reading newspapers or magazines, daily screen time, habit of going to cinemas or theaters).