Türkiye’de yabancı portföy yatırımlarının seçilmiş makroekonomik değişkenler ile ilişkisi

Abstract

Bu doktora tezi çalışmasının amacı Türkiye’ye yönelik yabancı portföy yatırımlarının seçilmiş makro ekonomik değişkenler ile ilişkisinin ampirik olarak araştırılmasıdır. Bu amaçla portföy yatırımları değişkeninin reel döviz kuru, reel faiz oranları, Borsa İstanbul 100 endeksi ve tüketici fiyat endeksi verileri VAR Granger Nedensellik Analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Portföy yatırımlarının belirleyicilerinin dinamik etkileri etki – tepki fonksiyonları ve varyans ayrıştırması metodu ile analiz edilmiştir. Kurulan ekonometrik modelle elde edilen sonuçlar tanılayıcı istatistikler ve kurulan modellerin yapısal olarak doğruluğunu araştıran yöntemlerle test edilmiştir. Ampirik bulgularda reel döviz kurunun ülkeye yönelen yabancı portföy yatırımlarının nedeni olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bunun haricinde etki – tepki fonksiyonlarında reel faiz oranları, reel döviz kuru ve Borsa İstanbul 100 endeksinin portföy yatırımlarını pozitif etkilediği tüketici fiyat endeksinin ise ters yönde bir etkide bulunduğu anlaşılmıştır.

The aim of this PHD thesis is to empirically investigate the relationship between foreign portfolio investments in Turkey and selected macroeconomic variables. For this purpose, real exchange rate, real interest rates, Borsa İstanbul 100 index, and consumer price index data of portfolio investments variable were analyzed using VAR Granger Causality Analysis. The dynamic effects of the determinants of portfolio investments were analyzed with the impulse-response functions and variance decomposition method. The results obtained with the established econometric model were tested with diagnostic statistics and methods investigating the structural accuracy of the established models. Empirical findings reveal that the real exchange rate is the cause of foreign portfolio investments directed to the country. Apart from this, it is understood that real interest rates, real exchange rates, and Borsa Istanbul 100 index affect portfolio investments positively in the impulse-response functions, while the consumer price index has the opposite effect.