Nizamülmülk'te ahlak siyaset i̇lişkisi

Abstract

Nizamülmülk, İslam düşünce tarihi içerisinde önemli bir yere sahip olan Siyasetname adlı bir eser kaleme almıştır. Bu eseri devrin ileri gelen devlet ve ilim adamlarına yol göstermek, öğüt vermek amacıyla kaleme almıştır. Dönemin Büyük Selçuklu sultanı olan Melikşah’ın devlet işlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için veziri Nizamülmük’e siyasetname türünde bir eser yazdırmak istemesi; böyle bir eserin ortaya çıkmasında önemli bir rol oynamıştır. Eserin sadece devlet adamlarına dünya ve din işlerinde yol ve yöntem gösterip, onlara öğüt vermesinin dışında, toplumsal olaylar karşısında pratik çözüm yolları sunan hikâye ve hadislere de yer vermesi, eserin kendine has özelliklerini gözler önüne sermektedir. Bu açılardan bakıldığında eserin ayırıcı özelliklere sahip olduğu görülür. Biz de bu çalışmada Nizamülmülk’ün kaleme aldığı ve bu çalışmada da kendisine sıkça başvuracağımız Siyasetname eserinde Nizamülmülk’ün ahlak ve siyaset arasında kurduğu ilişkiyi analiz edeceğiz.