Okul öncesi eğitime devam eden çocuğu olan ebeveynlerin çocukların katılım haklarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, okul öncesi eğitime devam eden 48-66 aylık çocuğu olan ebeveynlerin çocukların katılım haklarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada karma yöntem desenlerinden yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmının çalışma grubunu 2024-2025 eğitim öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi bağımsız anaokulları ve ilkokulların anasınıflarında öğrenim görmekte olan 48-66 aylık çocukların anne babaları olan toplam 200 anne baba, nitel kısmın çalışma grubunu ise toplam 6 anne baba oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan Genel Bilgi Formu, anne babaların çocukların katılım hakkına yönelik görüşlerinin belirlenmesi için Çocuk Katılımı Ölçeği ve Ebeveyn Görüşme Formu kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizinde, bağımsız örneklem T-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yapılmıştır. Anne babaların çocukların katılım haklarına yönelik görüşlerinin çocuklarının daha önceden okula gitme durumuna, anne babaların mesleğine, öğrenim düzeyine, medeni durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği, çocuklarının cinsiyetine, yaşına, anne babaların yaşına, cinsiyetine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Anne babaların ailede çocuk katılımının desteklenmesi için çocukları ile iletişim kurup onlara saygı duymaları gerektiği ile ilgili farkındalığa sahip oldukları fakat çocuklarına söz hakkı verebilecekleri durumlar ile ilgili rehberliğe gereksinim duydukları belirlenmiştir.

This research aimed to determine the opinions of parents who have 48-66 month old children attending pre-school education regarding their children's participation rights. A parallel design, which is a convergent mixed method design, was used in the research. The study group of the quantitative part of the research consisted of a total of 200 parents of children aged 48-66 months who were studying in the kindergartens of official independent kindergartens and primary schools affiliated with the Ministry of National Education in the 2024-2025 academic year, and the study group of the qualitative part consisted of a total of 6 parents. In the study, the General Information Form prepared by the researcher was used as the data collection tool, and the Child Participation Scale and Parent Interview Form were used to determine the parents' views on children's right to participation. In the study, independent sample T-test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA) were used to analyze the quantitative data, and content analysis was used to analyze the qualitative data. It was concluded that parents' views on children's participation rights differ significantly according to their children's previous school attendance, parents' profession, education level, and marital status, but do not differ significantly according to their children's gender, age, or parents' age and gender. It has been determined that parents are aware of the need to communicate with and respect their children in order to support child participation in the family, but they need guidance regarding situations in which they can give their children the right to speak.