İşletmelerin Rekabet Stratejilerinin Eşbiçimliliği ve Bir Uygulama

Abstract

Bu çalışma, Türkiye’de faaliyet gösteren işletmelerin stratejilerini neye göre ve nasıl oluşturduklarını ortaya koyarak, kurumsal baskıların örgütsel yapıları, stratejileri ve uygulamaları nasıl etkilediği ve işleri yürütme biçimleri bakımından birbirine benzer örgütleri nasıl ortaya çıkardığını belirlemeye yöneliktir. Örgütlerin varlık nedenlerini ya da işleyiş biçimlerini geçmişte ele alan pek çok çalışmaya karşılık, teknik ve sosyal bir olgu olarak örgütlerin incelenmesinde ortaya çıkan teorik çeşitlenme, son yıllarda yeni bir görüş etrafında bütünleşmektedir. Örgütleri kurumsal düzeyde analiz eden bu görüş kurumsallaşmayı sosyal bir olgu olarak kabul etmekte ve örgütleri de toplumsal yapının vazgeçilmez bir öğesi olarak kabul etmektedir. Kurumsal yaklaşımına göre, belirli bir çevrede faaliyet gösteren organizasyonların yapı ve işleyiş özellikleri ile çevrenin özellikleri arasında bir benzeşme ya da paralellik söz konusudur. Eşbiçimlilik olarak nitelendirilen bu benzerlik, organizasyon ile çevresi arasındaki ilişkiyi kuran en önemli faktördür. Buna göre, aynı sektörde faaliyet gösteren organizasyonlar benzer çevresel baskılarla karşı karşıya kalacaklar ve çevrenin beklenti ve zorlamalarına paralel bir yapı ve işleyiş özelliği kazanacaklardır. Böylece eşbiçimlilik ortaya çıkacak ve sonuçta bütün organizasyonlar aynı eşbiçimliliği göstereceğinden ortaya kurumsal eşbiçimlilik çıkacaktır.

This study aims to analyze how or businesses operating in Turkey determine their strategies. This analysis will provide information on how the institutional pressures affect the organizational structures, strategies and applications and on how they create organizations similar to each other with respect to how they handle their operations. One may find many studies on the causes of existence of organizations or their operating apparatus. Recently, the theoric studies on organizations as technical and social units seem to get united around a new view. This view analyzing organizations on institutional grounds takes institutionalization as a social fact and, in turn, it takes institutions as units needed in social structure. According to instutionalization approach, organizations operating in a constrained environment would share similarities with the environment with respect to their organizational frameworks and operations. The existence of these similarities is called “isomorphism” and it creates an improtant link between the organization and the environment in which it operates. In this view, organizations that operate in the same sector would face similar environmental pressures and, hence, would have structures and operational characteristics parallel to the expectations and the pressures of that environment. “Isomorphism” among the organizations would emerge, which, in turn, would create “intitutional isomorphism”. In the final analysis, institutional isomorphism would play an important role for the organizations to succeed and increase the possiblity that the organizations would continue to operate. Moreover, the structural frameworks suitable in the environmental settings would help organizations to gain the acceptance of their own workers and, at the same time, the acceptance of the environment in which they operate.