Köpeklerde Ovaryumların Ultrasonografik ve Postoperatif Muayeneleri

Abstract

Bu çalışmada seksüel siklusun değişik dönemlerindeki köpeklerde, ovaryumların ultrasonografi ile görüntülenmesi ve postoperatif muayenelerle karşılaştırılması amaçlandı. Çeşitli ırklardan, 10-30 kg canlı ağırlığında, 25 adet disi köpek kullanıldı. Vulva stenozu bulunan bir köpek dışında seksüel siklusların tespiti için Giemsa boyamayla yapılan vaginal sitoloji kullanıldı. Ovaryumların yapıları ve uzunlukları ultrasonografi ile görüntülendi. Elde edilen değerler postoperatif ovaryum verileri ile karşılaştırılarak istatistiksel olarak değerlendirildi. Köpeklerin (n:24) % 45.9’unun anöstrusta, % 25’inin proöstrusta, % 29.1’inin diöstrusta olduğu belirlenirken, östrusta olan köpeğe rastlanmadı. Ultrasonografik olarak sol ve sağ ovaryumlar sırasıyla % 96 ve 72 oranlarında, böbreğin kaudalinde, hipoekoik yapıda görüntülenirken, her iki ovaryum % 84 oranında gözlendi. Ayrıca proöstrus döneminde olan 3 köpekte anekojen ve içi sıvı dolu folliküller belirlendi. Diöstrus döneminde olan bir hayvanda 5 adet, lobuler tarzda luteal yapılar izlendi. Diöstrusta olan başka bir köpekte ise ovaryumun kaudalinde, anekoik görüntü veren kistik bir olusum tespit edildi. Her iki ovaryumun ultrasonografik muayenesi 3-30 dakika arasında gerçekleştirildi. Ultrasonografik ve postoperatif muayenelerde ovaryumlar ortalama olarak sırasıyla solda 1.32±0.28 ile 1.43±0.22 cm (p<0.05, r: 0.473) ve sagda 1.39±0.32 ile 1.40±0.20 cm (p<0.01, r: 0.758) tespit edildi. Ayrıca ultrasonografi ile belirlenen ovaryum uzunluk ölçüleri ile canlı ağırlık ortalaması 14.44±2.83 ve 22.69±3.88 kg olan köpekler karşılaştırıldığında, her iki canlı ağırlık ortalaması arasında istatistiksel açıdan fark olduğu gözlendi (p<0.05). Bunun yanı sıra sol ile sağ ovaryumların ağırlık ve hacimleri sırasıyla ortalama olarak 0.71±0.28 ile 0.66±0.26 g ve 0.71±0.30 ile 0.60±0.26 cm³ arasında bulunurken, hayvanların canlı ağırlıkları ile ovaryumların ağırlık ve hacimleri arasında istatistiksel anlamda fark belirlenemedi. Ultrasonografik muayenelerde köpeklerin sahip olduğu seksüel siklus dönemlerinde elde edilen ovaryum ölçümleri karşılaştırıldığında, proöstrus dönemindeki köpekler ile anöstrus ve diöstrus dönemindeki köpekler arasında fark bulunmasına rağmen istatistiksel açıdan önemli bulunmadı. Sonuç olarak, kasektik hayvanların ultrasonografik muayenelerinde, sağ ovaryumların görüntülenmesinin sol ovaryumlara göre güç olduğu belirlenirken, canlı ağırlık ile ovaryum uzunluğu arasında pozitif bir ilişki bulundu. Ayrıca ovaryumların fizyolojik ve patolojik yapılarının tanısında, ovaryum kökenli infertilite problemlerinin yorumlanmasında ultrasonografinin kullanılabileceği, bununla birlikte muayenelerin periyodik olarak yapılmasının daha faydalı olabileceği düşünülmektedir.

Ultrasonographic monitoring of the ovaries and its correlation with the postoperative measurements were investigated in 25 bitches, weighing between 10-30 kg, at various phases of sexual cycle and from different breeds. The vaginal cytological staining by Giemsa was used to determine the phases of oestrus cycles, excluding one dog due to vulvar stenozis. Then the ovaries were visualized and measured by ultrasonography. These data were compared with the structures and the lengths of ovaries obtained after surgical removal and analyzed statistically. The percentage of animals (n:24) in anoestrus, prooestrus or dioestrus was 45.9, 25.0, 29.1 %, respectively, but oestrus phase was not observed in any bitches. Ultrasonographically, the left and right ovaries were detected at the caudal side of the kidneys as hypoechoic structures and monitored in 96.0 and 72.0 %, respectively and both were observed in 84.0 %. Furthermore anechoic and fluid-filled follicles were detected in 3 prooestrus bitches. In an animal in dioestrus, 5 luteal structures were observed. A cyst formation localized at the caudal part of the ovary was determined as an anechoic structure in another animal in dioestrus. The ultrasonographic examination of each ovary was carried out within 3 to 30 minutes. The average diameter of the ovaries detected by ultrasonography and after surgical removal were 1.32±0.28, 1.43±0.22 cm in the left ones (p<0.05, r: 0.473) and 1.39±0.32, 1.40±0.20 cm in the right ones (p<0.01, r: 0.758), respectively. Furthermore, when the weight of animals and ultrasonographic ovarian measurement data compared, a statistically significant difference was seen between the bitches weighing 14.4±2.83 and 22.69±3.88 kg (p<0.05). There was no significant difference between the weight of animals and the average volumes and weight of the left and right ovaries defined as 0.71±0.28 and 0.66±0.26 g, 0.71±0.30 and 0.60±0.26 cm³, respectively, by postoperative measurements. XIII XV When the lengths of ovaries obtained from ultrasonographic examinations in different sexual cycle phases of the bitches compared to each other, there was a difference between the bitches in prooestrus and the animals in anoestrus and dioestrus, but this was not statistically significant. In conclusion, ultrasonographic examinations showed that imaging of the right ovaries was more difficult than the left ovaries due to cachexia. There was a positive correlation between body weight and the length of ovary. Also this study suggests the use of ultrasonography in the diagnosis for the physiological and pathological ovarian functions in the bitches providing basis for the successful interpretation about infertility problems originating from the ovary, however, periodic examinations should be performed.