Yönetişim mekanizması seçimi: “Yap veya Satın Al” kararı

Abstract

Bu çalışmada işlem maliyeti yaklaşımı, stratejik yönetim ve kaynak temelli görüşlerin önermeleri doğrultusunda örgütlerin “yap veya satın al” kararı incelenmiştir. Sözü edilen kararın verilmesinde belirsizlik, varlık özgülüğü, fırsatçılık, koordinasyon ihtiyacı, konuya ilişkin temel iki görüş olan İşlem Maliyeti Kuramı (İMK) ve Kaynak Temelli Görüş (KTG)’nin varsayımları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Örgütler için “yap” kararı, dikey bütünleşme stratejisini, “satın al” kararı da DKK (Dış Kaynak Kullanımı) stratejisini gündeme taşıdığından, dikey bütünleşme ve DKK konusuna değinilmiş, her iki yönteme ilişkin tartışmalar gözden geçirilerek, sözü edilen yöntemlerin avantajlı ve dezavantajlı yönlerine işaret edilmiştir. Yönetişim mekanizması seçiminde, belirsizlik, varlık özgülüğü, fırsatçılık, koordinasyon ihtiyacının, birlikte veya ayrı ayrı dikey bütünleşme lehine karar verilmesi yönünde etkili olacağı görüşüne ulaşılmıştır. Ayrıca, her kararda olduğu gibi “risk algısı”nın da bu kararın verilmesinde temel unsurlardan biri olacağına işaret edilmiş, sistematik risklerin azaltılmasına yönelik öneride bulunulmuştur.

In this study, “make” or “buy” decision of organizations is examined according to the propositions of transaction costs theory, strategical management and resource based view. Uncertainty, asset specifity, opportunism and coordination requirements in this decision are evaluated by the hyopthesis’of the two main theories namely Transaction Costs Theory (TCT) and Resource Based View (RBV). Since “make” decision refers to the vertical integration and “buy” decision refers to the outsourcing strategy, vertical integration, outsourcing and debates in these methods are together adressed with the advantages and disadvantages . It is deduced that uncertainty, asset specifity, opportunism and coordination requirements, together or separately, will affect the governance mechanism choice in favor of vertical integration. Furthermore, it is pointed out that “risk perception” is one of the main factors in this decision as in all other decisions and it is progressed a proposal to decrease concerning systematic risks.