Yüksek-Frekanslı Yer Dönme Parametrelerinin IVS-CONT14 Kampanyasının Analizi ile Kestirimi ve IERS2010 Modeliile Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Uluslararası Çok Uzun Baz İnterferometrisi (VLBI) Jeodezi ve Astrometri Servisi (IVS) tarafından 6-21 Mayıs 2014 tarihleri arasında 6 kıtadaki 17 VLBI istasyonunun katılımıyla gerçekleştirilen 15 günlük sürekli VLBI oturumlarından (IVS-CONT14) elde edilen ölçülerin analiz edilmesi ile yüksek-frekanslı Yer dönme parametreleri kestirimi yapılmıştır. Kestirilen Yer dönme parametreleri ile Uluslararası Yer Dönme ve Referans Sistemleri Servisi (IERS) 2010 konvansiyonlarında önerilen, günlük ve yarı-günlük (yüksek-frekanslı) okyanus gel-gitleri kaynaklı Yer dönme değişim modeli (IERS2010 modeli) değerleri, spektral analiz ve tanımlayıcı istatistik yöntemleri ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca, IERS2010 okyanus gelgitleri kaynaklı yüksek frekanslı Yer dönme modelindeki başlıca gelgitlerin sinüs ve kosinüs genlikleri kestirilmiş, Yer dönme ekseninin ileri-giden (prograde) ve geri-giden (retrograde) kutup gezinmesi hareketlerine etkileri hem model hem de kestirilen parametreler için fazör gösterimi üzerinden yorumlanmıştır. IERS2010 modelinden hesaplananve IVS-CONT14 ölçülerinden kestirilen yüksek frekanslı Yer dönme parametrelerinin genliklerinin 12 saat periyodunda iyi uyum gösterdiği belirlenmiştir.

In this study, high-frequency Earth rotation parameters were estimated by means of analysing the observations of the 15 days continuous Very Long Baseline Interferometry (VLBI) sessions, participating 17 VLBI stations located at 6 continents (IVS-CONT14), carried out from 6th to 21st of May 2014 by the International VLBI Service for Geodesy and Astrometry (IVS). The estimated Earth rotation parameters were compared to themodel values of the diurnal and semi-diurnal (high-frequency) Earth rotation variations caused by ocean tides (IERS2010 model), recommended by the International Earth Rotation and Reference Systems Service (IERS) 2010 conventions, by means of spectral analysis and descriptive statistics. Moreover, sine and cosine amplitudes of the major tidal terms of the IERS2010 highfrequency Earth rotation model due to the ocean tides were estimated and their effects on prograde and retrograde polar motions of the Earth rotation axis were interpreted upon the phasor plots for both estimated and model values.It is inferred that the amplitudes of high-frequencyEarth rotation parameters with 12 hours period computed from the IERS2010 model and those of estimated from the IVS-CONT14 observations are in a good agreement.