Ahmet Mithat Efendi’nin romanlarında konu dışı anlatım tekniği

Abstract

Roman, Türk edebiyatında XIX. yüzyılın ikinci yarısında tanınmaya başlamıştır. Yeni gelen romanı, her sanatçı farklı bir anlatım biçimi ile kaleme almıştır. Erken dönem romancılarımızdan Ahmet Mithat Efendi’nin de kendine has bir anlatım tarzı vardır. Sanat anlayışında eğitici ve ahlakî perspektif gözlenen Ahmet Mithat Efendi, romanı hem araç hem de amaç olarak görmüştür. Bu çalışmada Ahmet Mithat Efendi’nin romanlarda akışı keserek okura seslenme biçimi, çalışmamızda konu dışı anlatım tekniği olarak adlandırılmıştır. Çalışmanın ana konusu olan konu dışı anlatım tekniğinin iki esin kaynağı vardır: Birisi batı edebiyatındaki romantik ekol, diğeri ise eski anlatılardır. Çalışmamızda Ahmet Mithat Efendi’nin roman içinde okura seslenme biçimleri, bu seslenme biçimlerinin roman içindeki fonksiyonları ele alınmıştır.

Novel began to be recognized in Turkish literature in the second half of the 19th century. It has been written in different narrative styles. Ahmet Mithat Efendi, one of our early novelists, had his own unique style of expression. Ahmet Mithat Efendi, who had an educational and moral perspective in his works, considered the novel both as a vehicle and as a goal. In this study, Ahmet Mithat Efendi's way of addressing to the reader by suspending the narrative stream was named as off-the-narrative technique. Non-narrative technique, as the main subject of the study, has two sources of inspiration: one is the romantic ecole in western literature and the other is old narratives. The ways that Ahmet Mithat Efendi addressed to the reader in the novel and the functions of the addressing in the novel were discussed.