Türkiye-Almanya Dostluk Antlaşması (3 Mart 1924)
Abstract
Türkiye ile Almanya arasındaki ilişkiler uzun ve köklü bir tarihî geçmişe
sahiptir. Özellikle I. Dünya Savaşı öncesinde Osmanlı Devleti’nin yöneticileri,
Avrupalı diğer devletlere karşı Almanya ile ittifak içerisinde olmayı devletin
devamlılığı için gerekli görmüşlerdi. I. Dünya Savaşı’na birlikte giren Almanya ve
Türkiye savaş sonunda yenilen devletler olarak bu müttefikliğin bedelini ağır
ödediler. Savaşın sonunda İtilaf Devletleri’yle Almanya’nın imzaladığı Versay
Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nin imzaladığı Sevr Antlaşması oldukça ağır
hükümler içeriyordu.
Millî Mücadele döneminde Almanya ile Türkiye diplomatik olarak herhangi
bir ilişki içerisine girmediler. I. Dünya Savaşı sonrasında yıkılan imparatorlukların
üzerine Türkiye ve Almanya’da, daha önce hiç denenmemiş olan cumhuriyet
rejimleri kurulmuş ve yeni anayasalar kabul edilmişti. Bu devrede iç ve dış politika
hedeflerinin saptanmasından dolayı taraflar arasında ilişkiler oldukça asgari
düzeyde oldu. Türk-Alman ilişkilerinin yeniden kurulmasına yönelik çalışmalar ise
ancak Lozan Antlaşması’nın imzalanmasından sonra yoğunlaştı ve 3 Mart 1924’te
taraflar arasında bir dostluk antlaşması imzalandı.