Alyssum Vırgatum Nyar. Sulu Ekstrelerinin Antisitotoksik ve Antimutajenik Özelliklerinin Allıum ve Ames Testi ile Araştırılması

Abstract

Bu araştırmada, Brassicaceae familyasına ait olan Alyssum virgatum Nyar. bitkisinin toprak üstü kısımlarının sulu ekstrelerinin (Av-eks) Allium cepa’nın kök uçları üzerine antisitotoksik etkisi incelenmiş olup, Salmonella/mikrozom test sistemi ile metabolik aktivasyon (S9) varlığında ve yokluğunda Salmonella typhimurium TA98 ve TA100 suşları üzerine antimutajenik etkisi araştırılmıştır.

Av-eks’in farklı süre ve konsantrasyonlarının MMS’e karşı kök büyümesi, mitotik indeks ve anafaz-telofaz kromozom aberasyonları üzerine etkileri belirlenmiştir. Allium kök büyüme inhibisyonu testinde EC50 değeri yaklaşık olarak 1,56 g/L olarak bulunmuştur. Antisitotoksisite testinde, distile su (negatif kontrol), MMS (pozitif kontrol) ve 10 ppm MMS içeren Av-eks’in farklı konsantrasyonları (0,5×EC50, EC50 ve 2×EC50) 24, 48 ve 72 saat süreyle kullanılmıştır. 10 ppm MMS içeren Av-eks gruplarındaki konsantrasyonun artışıyla mitotik indekste önemli bir yükselme gözlenmiştir (p<0,05). Kromozom aberasyon çalışmalarında ise anomali yüzdelerinin pozitif kontrol grubuna göre azaldığı tespit edilmiştir. İğ iplikleri bozulmalarının sebep olduğu kalgın kromozom aberasyonu, diğer anomalilerden daha fazla tespit edilmiştir. Sonuçlar, istatistiksel olarak SPSS programında Duncan testi ile değerlendirilmiştir. Av-eks’in, A. cepa kök meristematik hücrelerinde MMS varlığında antisitotoksik ve antigenotoksik aktivite gösterdiğini ortaya koymuştur.

Av-eks, Salmonella typhimurium TA98 suşu üzerinde S9 varlığında ve yokluğunda sırasıyla 5000 µg/plak konsantrasyonunun % 21,92 ve % 20,02 inhibisyon oranlarıyla orta dereceli antimutajenik aktivite gösterdiği belirlenmiştir. Salmonella typhimurium TA100 suşu üzerinde S9 varlığında ve yokluğunda antimutajenik aktiviteye rastlanmamıştır. Sonuçlar, istatistiksel olarak SPSS programında Dunnett-t testi (2-yönlü) ile değerlendirilmiş ve 312,5 µg/plak dışındaki konsantrasyonlar istatistiki açıdan anlamlı bulunmuştur.