Bağımsız Süspansiyonlu Halk Otobüsünde Ağırlık Merkezi Değişiminin Dönme Karakteristiğine Etkisinin Analizi

Abstract

Motorlu taşıtlardaki aktif sürüş güvenliğine verilen önemin artması sonucunda son yıllarda üzerinde araştırma yapılan en önemli konulardan birisi de fren sistemleridir. Frenleme performansı doğrusal ve yanal eğilim gibi birçok parametreye bağlı olarak değişmektedir. Frenleme anında taşıtın yük/ağırlık dağılımı; temel olarak aşırı dönerlik, az dönerlik ve tarafsız karakteristiğini belirlemektedir.

Yapılan çalışmada, bağımsız süspansiyonlu otobüsün, farklı yolcu konumları, yolcu adetleri ve otobüsün üzerine konulması planlanan envanterin yer tespiti için matematiksel modeli oluşturulmuştur. Çalışmada MSC.ADAMS/Car programı kullanılarak farklı yolcu konumlanmaları ve yükleme gibi durumlarında 100 metre yarıçaplı virajdaki frenlemesi incelenmiş ve taşıtın ağırlık merkezine konumuna göre frenleme anındaki davranışı belirlenmiştir. Taşıtların virajlarda ani frenleme ile yoldan çıkmalarını önlemek için yapılacak olan dizaynlarda yolcu, koltuk konumları ve aracın üzerine ilave edilecek materyallerin konumu da göz önünde bulundurulmaktadır. Ağırlık merkezinin doğru bölgede oluşması durumunda taşıtın tarafsız dönme karakteristiğinde stabil hale geldiği belirlenmiş ve ağırlık merkezinin taşıtın ön ve orta bölümde konumlanma durumunda ani frenleme ile yoldan çıktığı görülmüştür.