Farklı Filtreleme Yöntemleri ile Lidar Nokta Bulutlarından Sayısal Yükseklik Modeli Üretimi

Abstract

Sayısal yükseklik modeli (SYM) ve sayısal arazi modeli (SAM) birçok mühendislik uygulaması ve analiz için temel teşkil eden çok önemli topografik ürünlerdir. Bu modellerin üretimi için veri toplama şekilleri gelişen teknolojiye paralel olarak değişmektedir. Son yıllarda hava lazer tarama sistemleri veri toplanması konusunda önem kazanmıştır. Hava lazer tarama sistemleri sonucu elde edilen üç boyutlu nokta bulutu SYM ve SAM üretimi için kullanılabilmektedir. Ancak lazer taraması esnasında sadece yer noktaları değil doğal ve yapay tüm objelerde veri setine dâhil olmaktadır. Bu yüzden ham nokta bulutunun SYM ve SAM üretiminden önce filtrelenmesi gerekmektedir. SYM ve SAM üretimindeki en büyük problem veri filtrelemedir. Airborne Light Detection and Ranging (hava LiDAR) verilerinden SYM ve SAM üretiminde henüz tam otomasyon sistemi oluşmuş değildir. Birçok parametreye ve ön bilgiye bağımlı olan filtreleme işlemi için farklı algoritmalar ve yazılımlar geliştirilmiştir. Bu algoritmalar farklı topografik alanlar için farklı doğruluklarda çalışmaktadırlar. Çünkü algoritmaların temelini oluşturan topografik özellikler her arazi için geçerli değildir. Filtrelenmiş verilerden farklı enterpolasyon yöntemleri ile SAM üretilebilir. Fakat filtreleme sonuçları enterpolasyon sonuçlarını doğrudan etkilemektedir. Çünkü her enterpolasyon yöntemi kullandığı veri setinden yola çıkarak modeli oluşturur. Bu nedenle filtrelemeden kaynaklanan hatalar oluşturulan SAM’ da mevcuttur. Hava LiDAR verilerinde SYM ve SAM üretimi için ücretsiz yapılan filtreleme sonuçları birçok projede altlık olarak kullanılabilecek hassasiyettedir. Fakat hava LiDAR teknolojisinin sistem duyarlılığı ve filtrelemeden kaynaklanan aykırı değerler hala sonuçlara etki etmektedir. Sonuçların iyileştirilmesi için yeni filtreleme algoritmaları geliştirilebilir ve farklı veri tipleri de filtrelemeye dâhil edilebilir.