8 Haftalık step aerobik egzersizlerin diz eklemi izokinetik kuvvet, denge ve yaşam kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; sedanter bayanlarda 8 haftalık step aerobik egzersizlerinin alt bacak izokinetik kuvvet, denge ve yaşam kalitesi üzerine etkisini araştırmaktır. Çalışmaya Afyon Kocatepe Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu dışındaki Fakülte ve Meslek Yüksek Okul öğrencilerinden rastgele seçilmiş herhangi bir sakatlığı ve spor geçmişi olmayan yirmi altı gönüllü sedanter kadın öğrenci (yaş: 20,35 ±1,35 yıl, boy: 162,92 ±5,35 cm, kg: 61,95± 9,79 kg) katılmıştır. Çalışmada ön ve son test olarak tüm katılımcıların 600, 1800, 3000/sn izokinetik diz extansiyon ve fleksiyon kuvvet değerleri ile statik ve dinamik denge değerleri ölçülmüştür. Ayrıca her katılımcıya SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği uygulanmıştır. Katılımcıların ön testlerinin alınmasından sonra 8 hafta boyunca, haftada üç gün/günde 1 saat step aerobik çalışması uygulanmıştır. 8 haftalık uygulama sonunda ön testlerin tamamı aynı protokole göre son test olarak tekrar ölçülmüş, ön test ve son test verileri birbirleri ile karşılaştırılmıştır. Verilerin analizi içi SPSS (18.0) istatistik paket programı kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğinin belirlenmesi için Kolmogorov-Smirnov, homojenliğinin belirlenmesi için Levene testi uygulandıktan sonra, parametrik testlerin yapılmasına karar verilmiştir. Katılımcıların ön test ve son test değerleri arasındaki farkın belirlenmesi için Eşleştirilmiş t-testi uygulanmıştır. Ön test son test verilerinin güvenirliğinin belirlenmesi için sınıf içi korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Anlamlılık değeri olarak p<0,05 değeri alınmış, etki genişliğinin belirlenmesi için Cohen d değerleri hesaplanmıştır. Sınıf içi korelasyon katsayısı ve Cohen d değerleri referans aralıkları; düşük (0.00 ≤ d ≤ 0.49), orta (0.50 ≤ d ≤ 0.79), ve geniş (d ≥ 0.8) (21) olarak sınıflandırılmıştır. Yapılan izokinetik quadriseps zirve tork ve hamstring zirve tork değerleri analiz sonucunda 60, 180 ve 300°/sn açısal hızlarda ön test ve son test arasında son test lehinde her iki bacakta istatistiksel olarak anlamlı gelişim olduğu, ayrıca hamstring/quadriseps oranı değerleri analiz sonucunda 60, 180 ve 300°/sn açısal hızda da ön test ve son test değerleri arasında son test lehine her iki bacakta da istatistiksel olarak anlamlı bir artış tespit edilmiştir (p<.05). Bununla beraber çift ayak statik denge (1489,0±642,63 bi karşın 1218,46±430,96 bi, p<0,01), arka çift ayak statik denge (836,65±496,59 bi karşın 557,85±302,76 bi, p<0,01) değerlerinde son test lehine istatistiksel olarak anlamlı bir artış tespit edilmişken, sol ayak dinamik denge (970,27±297,39 bi karşın 1300,31±434,98 bi, p<0,01) ve ön çift ayak dinamik denge (964,24±307,52 bi karşın 1235,50±407,22 bi, p< 0,02) değerlerinde istatistiksel olarak son test aleyhinde negatif etkilendiği, diğer denge ölçümlerinde herhangi bir istatistiksel fark olmadığı tespit edilmiştir. Yapılan yaşam kalitesi ön test - son test verileri sonucunda canlılık (72,69 ±12,02 karşın 74,42±11,60, p<0,01), ruhsal sağlık (69,92 ± 12,90 karşın 74,97 ± 14,18, p<0,03 ), fiziksel fonksiyon (83,07 ± 13,27 karşın 89,42 ± 10,42, p<0,02), fiziksel rol güçlüğü (90,38 ± 22,44 karşın 95,99 ± 13,87, p <0,02), genel sağlık (67,76 ± 12,14 karşın 73,34 ± 10,37, p<0,02) değerlerinden son test lehine istatistiksel olarak anlamlı bir artış tespit edilmişken, ağrı, sosyal işlevsellik ve emosyonel rol güçlüğü değerlerinde istatistiksel olarak son test aleyhinde herhangi bir istatistiksel fark olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, 8 hafta uygulanan Step Aerobik Egzersizlerinin sedanter kadınlarda alt bacak izokinetik kuvvet değerlerinde ve kısmen statik denge değerlerinde artışa yol açtığı bununla beraber Yaşam Kalitesini de kısmen geliştirdiği görülmüştür. Buna göre, step aerobik egzersizleri her ne kadar aerobik bir çalışma olsa da kullanılan step tahtasının vücuda ekstra yük vermesinden dolayı kuvvette ve kısmen denge becerisinde artışa yol açtığı, yaşam kalitesini arttırdığı böylelikle birçok motorik özelliğin bir arada gelişimine katkı sağladığı görülmektedir. Zamanın verimli kullanımı, katılımcıların motivasyonu ve egzersizlerin sıkıcı karakterinin ortadan kaldırılması için motorik özelliklerin parça parça çalıştırılmasından ziyade step aerobik gibi birçok motorik özelliği müzik ve ritim olguları ile birlikte geliştiren çalışmaların yapılması önerilmektedir.

The purpose of this study was to analyze the effect of 8 weeks step aerobic exercises on lower leg isometric strength, balance parameter and the quality of life of sedentary women. 26 volunteer sedentary women students (age:20,35 ±1,35 year, height: 162,92±5,35 cm, weight: 61,95±9,79 kg) selected randomly from other faculties except School of Physical Education and Sports in Afyon Kocatepe University to participate in this study. These participants had neither any disability nor sports history. In this study, all participants' 600, 1800, 3000/sec isometric knee extension and flexion strength value, static- dynamic balance value was evaluated as pretest and posttest. Besides, all participants were applied to the SF-36 Quality of Life Scale. After pretest, participants took part in an 8-week step aerobic exercises, three times a week and 1 hour in a day. After 8-week step aerobic exercises, pretests were applied as posttest with the same protocol, then pretests' and posttests' values were compared. SPSS (18.0) statistics packaged software was used for data analysis. After the Kolmogorov- Smirnov test was used for determining if the data showed normal distribution or not, and the Levene test was used for determining the homogeneity of data, it was decided to perform parametric tests. Paired t-test was performed to determine the difference between the pretest and posttest's values of the participants. The intraclass correlation coefficient was calculated to determine data reliability between pre and post tests. p< 0,05 value was taken as significant value and Cohen-d value was calculated to determine effect size. Interclass correlation coefficient and Cohen-d value reference ranges were classified as low (0.00 - 0.49), medium (0.50 -0.79), and large (d- 0.8). The isokinetic quadriceps peak torque and hamstring peak torque values analyze results showed that there was a statistical significant development between the pre and posttest in favor of the posttest for both legs at angular speeds of 60, 180, 3000/sec. Moreover, the analyzes of hamstring/quadriceps rate values results showed that there was a statistically significant improvement between the pre and post test in favor of posttest for both legs at angular speeds of 60, 180, 3000/sec (p<05). Moreover, double foot static balance (1489,0-+642,63 bi vs. 1218,46-+430,96 bi p<0,01), back double foot static balance (836,65-+496,59 bi vs. 557,85-+302,76 bi p<0,01) values showed that there was a statistical significant improvement in favor of the posttest. However, left foot dynamic balance (970,27±297,39 bi vs. 1300,31-+434,98 bi p<0,01) and front double foot dynamic balance (964,24-+307,52 bi vs. 1235,50-+407,22 bi p<0,02) was found to be negatively affected after intervention. Additionally, there was no statistical difference in the other balance measurements. According to results of pre and post test of the quality of living analyzes there was a statistical significant development in favor of the post test in the matters of liveliness (72,69-+12,02 vs. 74,42-+11,60 p<0,01), emotional health (69,92-+12,90 vs. 74,97-+14,18 p<0,03), physical function (83,07-+13,27 vs. 89,42-+10,42 p<0,02), physical role difficulty (90,38-+22,44 vs. 95,99-+13,87 p<0,02), general health (67,76-+12,14 vs. 73,34-+10,37 p<0,02). Nevertheless, there was no statistical difference in the pain, social functioning, emotional role difficulty values. As a conclusion step aerobic exercises which are practiced for 8 weeks, cause increase in lower leg isokinetic power value and partially increase in static balance value in sedentary women. Nonetheless, step aerobic exercises also present us partial improvement of quality of living. Accordingly, even if step aerobic exercise is an aerobic exercise we can see that it contribute development of several motoric skills. Because of the stepping board gives extra weight to the body, it causes improvement in isokinetic strength, ability of balance and quality of living. Instead of exercising of motoric features partially, step aerobics which improve several motoric features with music and rhythm are recommended for efficiently usage of time, motivation of participants and removal of vapidity of exercises.