Leibniz'de bilginin hayırseverliği olarak adalet

Abstract

Leibniz'e göre biz insanlar dışındaki tüm varlıklar yalnızca Doğa’nın Alanı’na girer; biz insanlar ise çift uyruk avantajına sahibiz ve aynı zamanda İnâyet Alanı’nın yurttaşlarıyız. Böylelikle bizler Tanrı ile özel ilişkiler bütünü içine girmekteyiz. Biz Tanrı’yla diğer varlıklardan daha fazla ilişkiliyiz. Diğer varlıklar basitçe mutluluğumuza hizmet eden araçlardır. Tanrı’nın, dikkatini en çok akıllı ruhlara vermesinin sebebi, yarattığı tüm varlıkların içinde en çok bizim onun gibi olmamızdır, çünkü o da bizim gibi bir ruhtur.Leibniz'e göre, akla sahip ruhlar olma bakımından bizler zorunlu hakikatlerin bilgisini edinebilir ve evren hakkında bir anlayış geliştirebiliriz. Fiziksel ya da metafiziksel olarak mümkün en iyi dünyaya dair bilgimizde ilerleme kaydederek, aynı zamanda moral çizgiler üzerinde mutluluk yolunda ilerleme kaydedebiriz. Onun sisteminde ilerlemenin anahtarı ise bilgidir. Ona göre insan ruhu idelerinin seçikliği bakımından ilerlediği, gelişme kaydettiği ölçüde, bütün varlıkların, ama özellikle de ruhların birbiriyle bağlantısına ve bir bütün olarak evrendeki ahenge ilişkin olarak derinlemesine bir kavrayışa ulaşır.