Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki dış ticarette endüstri içi ticaret

Abstract

Bir ülkenin aynı endüstriye ait bulunan bir ürünü hem ihraç hem de ithal edebildiği ticaret şekli olarak tanımlanan endüstri içi ticaret, son yıllarda daha da önem kazanarak iktisat literatürün de ön plana çıkmıştır. Karşılaştırmalı üstünlükler teorisinin açıklayamadığı bu tip ticareti, ürün farklılaştırması ve ölçek ekonomileri gibi faktörleri de göz önüne alarak endüstri içi ticaret açıklamıştır. Bu çalışmanın amacı, endüstri içi ticarete ait kuramsal ve ampirik yaklaşımları incelemek, Türkiye ile Avrupa Birliği dış ticaretinde endüstri içi ticaretin önemini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda, dış ticaret teorisi yaklaşımları içerisinde endüstri içi ticarete ilişkin kuramsal, ampirik yaklaşımlar incelenmiş ve endüstri içi ticareti ölçme yöntemleri tanıtılmıştır. Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki dış ticaret, SITC Rev.3 sınıflandırmasına göre birinci! ürünler ve sınai ürünler olarak gruplandırılmıştır. Bu gruplarda kendi içinde Gümrük Birliği öncesi ve Gümrük Birliği sonrası dönemleri, daha iyi analiz edebilmek amacıyla iki gruba ayrılarak incelenmiştir. Endüstri içi ticareti ölçmek için Grubel-Lloyd indeksinin düzeltilmemiş şekli kullanılmıştır.