Burdur Çeltikçi ilçesinde tespit edilen ağıtların müzikal ve edebi açıdan incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, Burdur ili Çeltikçi ilçe merkezinde halk kültürü unsurları kapsamında tespit edilen ağıtların müzikal ve sözel açıdan değerlendirilmesini ve bu kültüre ait bir takım yerel kavramları ve olguları içermektedir. Anadolu coğrafyasında Akdeniz Bölgesi, özellikle de bulunduğu konum itibariyle Burdur, kültürel özellikleri bakımından dikkat çekici bir ildir. Burdur iline bağlı Çeltikçi ilçesi de bu bakımdan önem kazanmaktadır. İlçenin halk kültürü incelendiğinde bu kültürü oluşturan bazı unsurların (türküler, ninniler, ağıtlar vb.) biraz daha ön plana çıktığı gözlenmektedir. Bunlar arasında yörede en dikkat çekenin ise ağıtlar olduğunu söylemek mümkündür. Ağıtlar, genel olarak ölen kişinin arkasından duyulan acıları, üzüntüleri ifade etmek için seslendirilen sözlü kültür ürünleridir. Araştırma kapsamında Çeltikçi ilçesi halk kültüründe yer alan ağıtlar hakkında öncelikle literatür taramasına gidilmiştir. Daha sonra derleme yöntem ve teknikleri doğrultusunda ön hazırlıklar yapılarak alanda konuya ilişkin tespitler yapılmıştır. Bu doğrultuda araştırmaya ilişkin uygun ortamlar hazırlanmış ve çalışmanın verileri gözlem ve görüşme teknikleri aracılığıyla elde edilmiştir. Bu teknikler aracılığıyla görsel-işitsel materyaller toplanarak elde edilen ağıtlar notaya alınmış ve sonrasında müzikal ve edebi açıdan değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. Ağıt yakma geleneği çerçevesinde yapılan uygulama, yöre halkı tarafından çoğunlukla yas olarak ifade edilmektedir. Bu çalışma kapsamında tespit edilen 24 adet yas örneği sesli ve yazılı olarak kayıt altına alınmıştır. Bunun yanı sıra Türkler’de ağıt yakma geleneği hakkında elde edilen bilgilere de çalışma kapsamında detaylı olarak yer verilmiştir.