Osmanlı Türk Musikisinde çok seslendirme çalışmaları ve ilerici armonisi

Abstract

Bu çalışmada Osmanlı/Türk musikisi eserlerininçokseslendirilmesinde kullanılan armoniler incelenmiş ve bu çokseslendirmeyöntemleri içerisinde Kemal İlerici'nin geliştirmiş olduğu dörtlü armonisisteminin yeri ve önemi araştırılmıştır. Yapılan incelemelere göre Türkmusikisinin çokseslendirilme çalışmalarının özellikle Muzıka-i Hümâyun'unkurulması ve Donizetti Paşa'nın (Giuseppe Donizetti) göreve getirilmesi ilebaşladığı, Guatelli Paşa ile ivme kazandığı görülmüştür. Gerek Muzıka-iHümayun'un Osmanlı/Türk hocaları gerekse de öğrencilerinin Türkmusikisinin çokseslendirilmesinde önemli çalışmalar yaptığı gözlemlenmişsede bazı özel denemelerin dahi yapıldığı, hatta bu çalışmaların yayınlandığıgörülmüştür. Cumhuriyet'in ilanından sonra ise çokseslendirme çalışmalarıüçlü armoni sistemi ve bazı özgün denemelerle devam etmiştir. Türk musikisibestekârlarından Kemal İlerici'nin hem yeni bir sistem geliştirmiş olmasıhem de eğitiminin yaygınlaşması adına kitap olarak hazırlamış, yayınlamışolması bu sistemin daha iyi anlaşılmasına, gelişmesine ve bu alanda yeniöğrenciler yetişmesine vesile olmuştur. Bu yönleriyle de diğer yöntemlerinyanı sıra Türk musikisinde kullanılan çokseslendirme yöntemleri arasındaönemli bir yere sahip olduğu görülmüştür.

In this study, harmonies used in the polyphony of Ottoman/Turkishmusic works has been examined and the place and importance of the quadralharmony system developed by Kemal İlerici is investigated among thesepolyphony methods. According to the surveys made, it is seen that the studiesof polyphony of Turkish music started especially with the establishment ofMuzıka-i Hümâyun and the appointment of Donizetti Paşa (GiuseppeDonizetti) and gained momentum with Guatelli Paşa. It has been observed that Muzıka-i Hümayun's Ottoman/Turkish teachers and his studentsperformed important works in the polyphony of Turkish music, it is observedthat some special essays are made and even these studies are published. Afterthe proclamation of the Republic, polyphony studies continued with classicalharmony system and some original essays. The preparation and publishing ofTurkish music composer Kemal İlerici as a book for both the development ofa new system and the spread of his education has led to a betterunderstanding of this system, its development and the training of newstudents in this field. It has been seen that it has a significant place amongthe many polyphony methods used in Turkish music among other methodswith these aspects.