Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin finansal performans analizi

Abstract

Türkiye savunma sanayi sektörü, büyük teknolojik ve finansal yatırımların yapıldığı, ülke ekonomisine sağladığı katkılar ile beraberinde diğer sektörlere de öncülük etmesi bakımından ülkedeki önemli sektörlerin biri haline gelmiştir. Türkiye’deki savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren şirketler, temel amacı olan kar edebilmenin yanında Türk Silahlı Kuvvetlerine tamamen yerli ve milli savunma teçhizatları sağlayabilme ile beraberinde hem ulusal hem de küresel anlamda daha rekabetçi olabilmek için finansal performanslarını yükseltmeleri gerekmektedir. İşletmelerin finansal performansları hakkında bilgi sahibi olunması ve kontrol edilmesi işletme yöneticileri, hissedarları, kredi sağlayanları, potansiyel yatırımcılar ve ilgili kurumlar için önemli bir husustur. Bu çalışmada, Borsa İstanbul (BİST)’da hisse senetleri işlem gören savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren 3 şirketin 2010-2019 yılları arasındaki finansal tabloları kullanılarak finansal oranları belirlenmiştir. Bu veriler doğrultusunda karar kriterleri ve bu karar kriterlerine göre 3 işletme konusunda tecrübeli 7 uzman tarafından dilsel değişkenler yardımı ile değerlendirilmiştir. Uzmanlardan elde edilen veriler üçgen bulanık sayılar sistemine dönüştürülmüş ve Bulanık TOPSIS (Tecnique for Order Preference by Smilarity to Ideal Solution) yöntemi uygulanmıştır. Savunma sanayi şirketleri yakınlık katsayılarına göre en iyiden en kötüye doğru sıralanmıştır. Sonuç olarak, Aselsan Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. birinci, Otokar Otomotiv Savunma Sanayi A.Ş. ikinci, Katmerciler Araç Üstü Ekipman Sanayi ve Ticaret A.Ş. sonuncu olmuştur. Hisse senedi yatırımlarında aynı sektördeki farklı hisse senetleri arasında seçim yapmak gerektiğinde, Bulanık TOPSIS yöntemi hisse senedi yatırımcıları için analizlerinde ve yatırım kararlarında alternatif bir araç olarak kullanılabilir. Ayrıca Bulanık TOPSIS yönteminin diğer sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin performanslarının değerlendirilmelerinde kullanılması uygun bir yöntem olduğu söylenilebilir.

The Turkish defense industry sector has become one of the most important sectors in the country in terms of leading other sectors with the contributions it has made to the national economy, in which large technological and financial investments are made. Companies operating in the defense industry sector in Turkey need to improve their financial performance in order to be more competitive both nationally and globally with the ability to provide Turkish Armed Forces with fully domestic and national defense equipment in to make a profit which is their main objective. Knowledge and control of the financial performance of businesses is an important consideration for business managers, shareholders, lenders, potential investors, and related institutions. İn this study, the financial ratios of 3 companies operating in the defense industry sector, whose shares are traded in Borsa İstanbul (BİST), were determined using the financial statements between 2010 and 2019. İn line with these data, decision criteria and 3 firms according to these decision criteria were evaluated by 7 experts experienced in 3 business areas with the help of linguistic variables. The data from the experts were transformed into triangular fuzzy number system and the Fuzzy TOPSİS (Tecnique for Order Preference by Smilarity to İdeal Solution) method was applied. Defense industry companies were ranked from best to worst according to their closeness coefficients. As a result, Aselsan Electronic İndustry and Trading A.Ş. first, Otokar Automotive Defense İndustry A.Ş. second, Katmerciler on-board Equipment İndustry and Trading A.Ş the last has been. When it is necessary to choose between different stocks in the same sector in stock investments, the Fuzzy TOPSİS method can be used as an alternative tool for stock investor in their analysis and investment decisions. İn addition, Fuzzy TOPSİS method can be said to be an appropriate method for evaluating the performance of businesses operating in other sectors.