II. Meşrutiyet döneminde Çorum sürgünleri

Abstract

Osmanlı Devleti’nde başlangıçta iskân amacıyla yapılan sürgünler, ilerleyen dönemlerde bir cezalandırma biçimi olarak karşımıza çıkmaktadır. Sürgün cezası, özellikle kişinin suç işlediği yerden başka bir yere belli bir süre veya ömür boyu uzaklaştırılmasıdır. Osmanlı ceza hukukunda sürgün cezası ta’zir suçu ve cezalarının içinde yer almaktadır. İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra iktidarı ele geçiren İttihat ve Terakki mensupları kendilerine muhalefet eden pek çok kişiyi sürgüne tabi tutmuştur. Mahmut Şevket Paşa’nın bir suikast sonucu öldürülmesinden sonra, olaya isimleri karışan pek çok kişi Sinop’a sürgün edilmiştir. Sinop’a sürgün edilen siyasi sürgünlerin bir kısmı Çorum Sancağı’na gönderilmiştir. Osmanlı hükümeti tarafından sıkı bir şekilde takip edilen sürgünler menfi yerlerinde kontrol altında tutulmaya çalışıldı. Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırları içerisinde muhasım devlet tebaasından pek çok kişi yaşamaktaydı. Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı’na girmesiyle beraber kendi sınırları içerisinde yaşayan yabancı uyruklu kişilerle ilgili birçok sorun yaşamıştır. Tehlike olarak görülen bu kişiler çeşitli gerekçelerle Anadolu’nun muhtelif yerlerine sürgüne gönderilmişlerdir. Bu bağlamda Çorum Sancağı menfilerin gönderildiği önemli sürgün noktalarından birini oluşturmaktadır. Buraya sürgün olarak gönderilen kişiler Osmanlı yönetiminden çeşitli talep ve isteklerde bulunmuşlardır. Sürgünler genellikle af taleplerinde bulunarak menfa hayatlarından kurtulmaya çalışmışlardır.

In the Ottoman Empire, the exiles, which were initially made for the purpose of resettlement, appear as a form of punishment. Exile sentence is the removal of a person for a certain time or lifetime from the place where the person commits a crime. In the Ottoman criminal law, the exile is included in the penal offense and penalties. After the proclamation of the Second Constitutional monarchy, the members of the Committee of Union and Progress expelled many people who opposed them. After the assassination of Mahmut Şevket Pasha, many people whose names were involved were banished to Sinop. Some of the political exiles exiled to Sinop were sent to the Corum Sanjak. The exiles which were strictly followed by the Ottoman government were tried to be kept under control in their negative places. Many people from the dominant state subjects lived within the borders of the Ottoman Empire. After the Ottoman Empire entered the First World War, it had many problems with foreign nationals living within its borders. These people, who are seen as hazards, were exiled to various places of Anatolia for various reasons. In this context, Corum District constitutes one of the important exile points to which the culverts are sent. People who were exiled here have made various requests and requests from the Ottoman Administration. The Exiles generally tried to get rid of their lives by asking forgiveness.