Türkiye’de bakanlık tipi örgütlenme: Aile ve sosyal hizmetler bakanlığı örneği

Abstract

Bakanlıklar, devletin üstlenmiş olduğu kamu hizmetlerini yürütmekle görevlendirilmiş örgütlenmelerdir. Bu örgütlenmeler, Türkiye’ye Osmanlı Devletinden miras kalmış ve zaman içerisinde de birçok değişikliğe uğrayarak günümüze kadar gelmiştir. Türkiye, yeni yönetim sistemini olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne 9 Temmuz 2018’de geçmiştir. Yeni hükümet sistemi, birçok değişikliği ve düzenlemeyi beraberinde getirmiştir. Yaşanan bu değişikliklerden ve düzenlemelerden büyük ölçüde etkilenenlerin başında bakanlıklar yer almaktadır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde bakanlıkların sayılarında ve teşkilat yapılarında değişikliğe gidilerek yeniden düzenlenmiştir. Bu kapsamda bazı bakanlıklar kapatılmış, bazı bakanlıklar birleştirilmiş, bazıları ise isim değişikliğiyle kabinedeki yerini almıştır. Bu çalışmada, 2011 yılından itibaren bakanlık olarak faaliyetlerine devam eden Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın geçirmiş olduğu değişimler üzerinden bakanlık tipi örgütlenmede meydana gelen değişikliklerin “kamu hizmetlerinden kaynaklı mı; yoksa siyasal ihtiyaçlardan kaynaklı mı” olduğunu tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında mevzuat ve literatür incelendiğinde bakanlığın; 2011, 2018 ve 2021 yıllarında köklü değişiklikler yaşadığı görülmüştür. Bu değişiklikler incelendiğinde; bakanlıkta meydana gelen değişikliklerin hem kamu hizmetleriyle alakalı olduğu hem de siyasal ihtiyaçlardan kaynaklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Ministries are organizations charged with carrying out public services undertaken by the state. These organizations have inherited Turkey from the Ottoman Empire and it has undergone many changes over time and has survived to the present day. Turkey switched to the Presidential Government System, which is the new administrative system, in July 9th 2018. The new system of government has brought with it many changes and regulations. Ministries are among the most affected by these changes and regulations. In the Presidential Government System, the number of ministries and their organizational structures were changed and reorganized. In this context, some ministries have been closed, ministries were merged with the others, some of them were renamed and have taken their place in the cabinet. The objective of this work is to determine whether the changes in the ministry type organization are due to public service or political needs through the ministry example. The ministry has undergone radical changes in 2011, 2018 and 2021. It has been concluded that the changes in the ministry are both related to public services and due to political needs.