Tek başına olma motivasyonu ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması

Abstract

Araştırmanın amacı, Tek Başına Olma Motivasyonu Ölçeği-Kısa Formunun (TBOM- KF) Türk kültüründeki geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesidir. Araştırma grubu 717 (Kadın= 466, %65, Erkek= 251, %35) kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, Bilgi Toplama Formu, Tek Başına Olma Motivasyonu Ölçeği-Kısa Formu, Çok-Yönlü Eylemli Kişilik Ölçeği (ÇEKÖ) ve UCLA Yalnızlık Ölçeği-Kısa Formu ile toplanmıştır. Ölçeğin geçerlik işlemleri kapsamında açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerinin yanı sıra ölçüt bağıntılı geçerlikten yararlanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) sonucunda modeli %48,07 oranında açıklayan iki faktörlü (tercih edilen ve tercih edilmeyen tek başına olma) bir yapı elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonucunda ise modelin veri ile uyumunun iyi düzeyde olduğu bulunmuştur (X2/sd= 1,82, CFI= 0,95, GFI= 0,95, AGFI= 0,93, RMSEA= 0,05, SRMR= 0,05). Ölçüt bağıntılı geçerlik işlemlerinde tercih edilen tek başına olma faktörü ÇEKÖ’nün yaşam amacı ve öz yeterlilik faktörleri ile pozitif yönde; tercih edilmeyen tek başına olma faktörü ÇEKÖ’nün dört alt faktörü ile negatif, UCLA Yalnızlık Ölçeği ile pozitif yönde anlamlı ilişkiler göstermiştir. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlık katsayıları AFA ve DFA örneklemleri için sırasıyla .81 ve .78, testi yarıya bölme güvenirliği AFA ve DFA örneklemleri için sırasıyla .83 ve .80 bulunmuştur. Tüm ölçeğin test-tekrar test güvenirliği 0.80’dir. Sonuçlar ölçeğin Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

The aim of this study is to examine the validity and reliability of the Motivation for Solitude Scale-Short Form (TBOM-KF) in Turkish culture. 717 (Female= 466, 65%, Male= 251, 35%) adults comprised the sample of the study. In study, Personal Information Form, Motivation for Solitude Scale-Short Form, Multi-Measure Agentic Personality Scale (MAPS) and UCLA Loneliness Scale-Short Form were used. As a result of exploratory factor analysis (EFA), a two-factor (self-determined and not self-determined solitude) structure was obtained, which explained the model at a rate of 48.07%. In confirmatory factor analysis (CFA), it was found that the model had a good fit with the data (x2/Sd= 1.82, CFI= .95, GFI= .95, AGFI= .93, RMSEA= .05, SRMR= .05). Self-determined solitude factor was positively correlated with the life purpose and self-efficacy factors of the MAPS; not self-determined solitude factor showed negative correlations with the four factors of the MAPS and positive correlation with the UCLA Loneliness Scale. The Cronbach's alpha internal consistency coefficient was .81 and .78 for the EFA and CFA samples and the split-test reliability was .83 and .80 for the EFA and CFA samples. The test-retest reliability of the scale was .80. The results show that the scale is a valid and reliable measurement tool in Turkish culture.