Esnaf ve sanatkârlarda firma performansı sarmalında bireysel etkenlerle (girişimcilik, öz liderlik, kişilik) iş tatmini ve müşteri tatmini ilişkisi: Kahramanmaraş’ta bir alan araştırması

Abstract

Bu çalışmanın ana amacı firma performansı, müşteri tatmini, iş tatmini ve kişilik, öz liderlik, girişimcilik ilişkisini ortaya çıkarmaktır. Esnaf ve sanatkârlarla ilgili olarak yapılmış olan bu çalışmada firma performansı, müşteri tatmini, iş tatmini, kişilik, öz liderlik ve girişimcilik kavramları araştırma değişkenlerini oluşturmaktadır. Girişimcilik tutkusu, girişimcilik faaliyeti, girişimcilik yönelimi, girişimcilik öz yeterliliği genel olarak girişimcilik değişkeni bağlamında kullanılmıştır. Beş faktör kişilik ile proaktif kişilik ise kişilik değişkeni için kullanılmıştır. Kişilik, öz liderlik ve girişimciliğin müşteri tatmini ve iş tatmini üzerindeki etki düzeyi araştırma modelinin ilk bölümünü oluşturmaktadır. Müşteri tatmini ve iş tatmininin firma performansı üzerindeki etkisi ise modelin ikinci bölümünü oluşturmaktadır. Esnaf ve sanatkâr olarak Kahramanmaraş’ta yerleşik 555 işletme ile çalışma gerçekleştirilmiştir. Hipotezler regresyon analizi ile test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre girişimcilik tutkusunun alt boyutlarından icat etme, kurma ve geliştirme, girişimcilik faaliyeti, girişimcilik yönelimi, girişimcilik öz yeterliliği, öz liderlik stratejilerinden yapıcı düşünce stratejisi, beş faktör kişilik tiplerinden dışa dönüklük, duygusal kararlılık ve deneyime açıklık, proaktif kişilik iş tatminini pozitif ve anlamlı olarak etkilemektedir. Girişimcilik tutkusunun alt boyutlarından icat etme, girişimcilik faaliyeti, girişimcilik yönelimi, girişimcilik öz yeterliliği, öz liderlik stratejilerinden davranış odaklı stratejiler, beş faktör kişilik tiplerinden dışa dönüklük ve proaktif kişilik müşteri tatminini pozitif ve anlamlı olarak etkilemektedir. Ayrıca, iş tatmini ve müşteri tatmininin firma performansını pozitif ve anlamlı olarak etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Diğer değişkenler için anlamlı etki oluşmadığı görülmüştür.

In the study, entrepreneurship, self-leadership, personality, job satisfaction, customer satisfaction and firm performance issues were discussed. Entrepreneurial passion, entrepreneurial activity, entrepreneurial orientation, entrepreneurial self-efficacy, self-leadership, five-factor personality types, job satisfaction of proactive personality, customer satisfaction and job satisfaction, and the effect levels of customer satisfaction on firm performance were investigated. First of all, national and international literature research has been done. Afterwards, field research was carried out with the owners of tradesmen and craftsmen operating in Kahramanmaraş. Data were obtained from 555 tradesmen and craftsmen enterprises. Hypotheses were tested using the obtained data SPSS program. In the research conducted; Among the sub-dimensions of entrepreneurial passion, inventing, establishing and developing, entrepreneurial activity, entrepreneurial orientation, entrepreneurial self-efficacy, constructive thinking strategy from self-leadership strategies, extraversion among five factor personality types, emotional determination and openness to experience, proactive personality positively and significantly affect job satisfaction; inventing from the lower dimensions of entrepreneurial passion, entrepreneurial activity, entrepreneurial orientation, entrepreneurial self-efficacy, behavior-oriented strategies from self-leadership strategies, among the five factor personality types, extroversion and proactive personality affect customer satisfaction positively and significantly; It is concluded that job satisfaction and customer satisfaction affect firm performance positively and significantly. It was seen that there was no significant effect for other variables.