Yeni kentli orta sınıf ne kadar ortada? Aydın ilinde katı atıklar ile bir soylulaştırma incelemesi

Abstract

Bu çalışma, fiziki olarak yenilenen mekânlarda beklenen soylulaştırmanın toplumsal sosyoekonomik düzeye yansımasını incelemektedir. Soylulaştırma, kentsel dönüşüm kavramından ayrı olarak soylulaştırılan alanlarda yenilenen bina ve kentsel alanların yanı sıra, bu alanlarda yaşanan toplumsal dönüşüme de işaret etmektedir. Soylulaştırma literatüründe söz konusu toplumsal değişimin öncüsü yeni kentli orta sınıf olarak ifade edilmektedir. Yeni kentli orta sınıfın ayırıcı özelliği, erken sanayi toplumlarındaki üretim ve tüketim anlayışından farklı olarak entelektüel üretim ve tüketim ile kimliklerini ifade etmeleridir. Literatürde soylulaştırılan alanlarda yeni kentli orta sınıfla alakalı veriler genellikle bu alanlarda açılan iş yerleri aracılığıyla edinilmektedir. Ancak bu veriler soylulaştırılan mahallelerde ikamet eden toplumsal yapıyı açıklama açısından dolaylı veriler sunması sebebiyle sorunludur. Bu çalışma literatürdeki bu boşluğu gidermek için yeni bir veri elde etme yöntemi olarak meskûn mahallerde bulunan çöp konteynerlerindeki katı atıkların incelemektedir. Kentsel dönüşüme uğrayan Aydın ili Efeler ilçesinin Zafer ve Orta Mahallelerindeki çöp konteynerlerindeki katı atıkların incelenmesi ile, kendini entelektüel üretim ve tüketimleri üzerinden tanımlayan yeni kentli orta sınıfla ilgili birincil veri elde edilmiştir. Bu veriler, sosyoekonomik açıdan sırasıyla en alt ve en üst seviyede yer aldığı ifade edilebilecek olan Efeler ilçesindeki Ilıcabaşı ve Mimar Sinan Mahallelerinde yer alan çöp konteynerlerinden elde edilen verilerle kıyaslanarak, soylulaştırılmış alanlarda ikamet eden sosyal yapının literatürde ifade edilen yeni kentli orta sınıf imajını yansıtıp yansıtmadığı ile ilgili derinlemesine bir analiz yapılmaya çalışılmıştır.

This research dwells on the quest to analyze the anticipated socioeconomic transformation in gentrified areas through the reflection of physical renewal. Apart from the concept of urban regeneration, gentrification refers not only to the renewed buildings and urban spaces in gentrified areas but also to the social transformation taking place in these areas. In the literature on gentrification, the pioneer of this social change is referred to as the new urban middle class. The distinctive feature of the new urban middle class is that they express their identity through intellectual production and consumption, which is different from the production and consumption patterns in early industrial societies. In the literature, data on the new urban middle class in gentrified areas is generally obtained through the workplaces opened in these areas. However, this data is problematic in terms of providing indirect data to explain the social structure residing in gentrified neighborhoods. In order to address this gap in the literature, this study uses the analysis of solid waste in garbage containers in residential neighborhoods as a new data collection method. By examining the solid waste in garbage containers in Zafer and Orta Neighborhoods in Aydın Province Efeler District that have undergone urban transformation, direct data on the new urban middle class, which defines itself through its intellectual production and consumption, has been obtained. By comparing these data with the data obtained from the garbage containers in Ilıcabaşı and Mimar Sinan Neighborhoods, which can be stated to be situated at the lowest and highest socioeconomic level in the Aydın Province, the social structure residing in gentrified areas can be analyzed in comparison with the concept of the new urban middle class described in the literature.