Newspapers published by the employees against their employers in Turkey: Haber and Basin

Abstract

Takvim-i Vekayi started to be published in 1831 and was the first Turkish newspaper published in the Ottoman Empire period. The number of newspapers published in the Ottoman Empire started to increase after 1860. As a result of the increase in the number of newspapers, conflicts between newspaper owners and employees increased. In such cases, newspaper employees often went on strike to protect their interests and ensure that their demands were accepted. However, due to the lack of legal regulations to protect their rights, newspaper employees sometimes adopted different methods of struggle. One of these methods was to publish newspapers against newspaper owners in order to tight against them with the same medium. In the history of the Turkish press, newspaper workers were able to publish their newspapers against their newspaper owners twice, in 1923 and 1961. In 1923, the typesetters published a newspaper named Haber (News). In 1961, the journalists published a newspaper called Basin. As journalists gained relative legal security in 1961, they did not take such an action again in Turkey. © 2023, Selim Hilmi Ozkan. All rights reserved.

1831 yılında yayınlanan Takvim-i Vekayi, Osmanlı Devleti'nde yayımlanan ilk Türkçe gazetedir. 1860 yılından sonra ise Osmanlı Devleti'nde yayınlanan gazete sayısı artmaya başlamıştır. Gazete sayısının artması sonucu gazete sahipleriyle çalışanlar arasında anlaşmazlıklar da artmıştır. Bu gibi durumlarda gazete çalışanları çıkarlarını korumak ve taleplerinin kabul edilmesini sağlamak için sık sık greve gitmişlerdir. Ancak haklarını koruyacak yasal düzenlemelerin olmamasından dolayı gazete çalışanları bazen farklı mücadele yöntemleri de benimsemişlerdir. Bunlar biri patronlarına karşı aynı silahla mücadele edebilmek için onlara karşı gazete çıkarmak olmuştur. Türk Basın Tarihi'nde gazete çalışanları bunu 1923 ve 1961'de olmak üzere iki kez başarabilmiştir. 1923 yılındaki gazeteyi Haber adıyla beden işçileri olan mürettipler çıkarmıştır. 1961 yılındaki gazeteyi Basın adıyla fikir işçileri olan gazeteciler çıkarmıştır. 1961 Anayasasıyla başlayan süreçte gazeteciler nispeten yasal güvenceye kavuştukları için Türkiye’de bir daha böyle bir eylemde bulunmamışlardır.