İhracat odaklı büyüme hipotezinin Türkiye için sınanması

Abstract

Bu çalışmada “ihracat odaklı büyüme hipotezinin” geçerliliği Türkiye için araştırılmaktadır. Çalışma 1980-2021 dönemini kapsamaktadır. Başlangıç yılının 1980 olarak seçilmesinin nedeni 24 Ocak 1980 kararları ile ithal ikameci politikalar terk edilerek ihracata dayalı büyüme stratejisinin kalkınmanın merkezine alınmasıdır. Kullanılacak olan yöntemin belirlenmesi adına ilk olarak birim kök testleri uygulanmıştır. Değişkenlerin farklı seviyelerden durağan çıkmasından dolayı uygulanan Toda‐ Yamamoto nedensellik testinden elde edilen ampirik bulgulara göre ilk olarak ihracattan büyümeye doğru tek yönlü, nedensellik tespit edilmiştir. Bu sonuç 1980 sonrası dönemde ihracata dayalı büyüme stratejisinin Türkiye için başarılı olduğunu göstermektedir. Analizlerden elde edilen ikinci bir sonuç ise ihracat ve ithalat arasındaki çift yönlü nedensellik ilişkisinin varlığıdır. Bu sonuç Türkiye’de ihracat ve ithalat arasında bir geribesleme olduğunu göstermekle birlikte ihracatın ithalata olan bağımlılığına ilişkin de ampirik bir kanıt oluşturmaktadır. Sonuç olarak; Türkiye için ihracata dayalı büyüme hipotezinin geçerli olduğu, dolayısıyla ekonomik büyüme üzerinde ihracatın doğrudan ithalatın ise dolaylı olarak etkili olduğu tespit edilmiştir.

In this study, the validity of the "export-led growth hypothesis" is investigated for Turkey. The study covers the period 1980-2021. With the "January 24, 1980, decisions", import substitution policies were abandoned, and 1980 was chosen as the starting year of the analysis since the export-led growth strategy was implemented. The Toda-Yamamoto causality test was applied because the variables are stationary at different levels. The empirical findings determined a oneway causality relationship between export to growth. This result shows that Turkey's exportled growth strategy was successful in the post-1980 period. A second result is a bidirectional causality relationship between exports and imports. While this result shows that there is feedback between export and import in Turkey, it provides empirical evidence for the dependence of exports on imports. As a result, the export-led growth hypothesis is valid for Turkey in addition to exports directly and imports indirectly affecting economic growth.