Türkiye’deki sosyal girişimcilik faaliyetlerinin Sosyal Gelişme Endeksi bağlamında içerik analizi ile incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Türkiye’deki sosyal girişimcilik faaliyetlerinin, Sosyal Gelişme Endeksi’nin hangi boyutları üzerinde yoğunlaştığının tespit edilerek, elde edilen bulguların mevcut uygulamalara ve geleceğe projeksiyon tutması amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini 2022 yılında Türkiye’de faaliyet gösteren sosyal girişimler oluşturmaktadır. Araştırma örneklemi, Ashoka Türkiye Fellow’ları, British Council Türkiye (2019) raporu, Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı internet sitesi, akademik çalışmalar vb. aracılığıyla bilgilerine ulaşılan 163 sosyal girişimden oluşmaktadır. Verilerin analiz edilmesi için MAXQDA Programı kullanılmıştır. Araştırmada kullanılacak temaların ve kodların tespit edilmesinde Sosyal Gelişme Endeksi ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bilgilere göre, Sosyal Gelişme Endeksi bağlamında sosyal girişimlerin faaliyetlerinin en fazla yoğunlaştığı kategorinin, “Refahın Temel Bileşenleri” kategorisi olduğu tespit edilmiştir. Sosyal gelişmeyi desteklemesi açısından “Çevre Kalitesi” ile ilgili sosyal girişimcilik faaliyetlerinin artmasına ihtiyaç olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ülkemizde kişisel haklar, özgürlükler, kapsayıcılık gibi konuları kapsayan “Fırsat” kategorisiyle ilgili sosyal girişimcilik çalışmaları olmasına rağmen, sosyal gelişme için “Fırsat” kategorisiyle ilgili daha fazla sosyal girişim faaliyetine ihtiyaç olduğu tespit edilmiştir.

This research aims to determine which dimensions of the Social Development Index focus on social entrepreneurship activities in Türkiye and to keep the findings obtained as a projection of current practices and the future. The research sample covers social enterprises operating in Turkey in 2022, including Ashoka Turkey Fellows, the British Council Turkey (2019) report, the Third Sector Foundation of Turkey website, and 163 social enterprises whose information was accessed through academic studies. The MAXQDA software was used to analyze the data. The Social Development Index and Sustainable Development Goals were used to determine the themes and codes used in the study. We find that the category in which the activities of social enterprises are most concentrated in the context of the Social Development Index is the “Basic Components of Welfare” category. We conclude that there is a need to increase social entrepreneurship activities related to "Environmental Quality" to support social development. In addition, although social entrepreneurship studies are related to the “Opportunity” category covering subjects such as personal rights, freedoms, and inclusiveness in Türkiye, our findings suggest that more social entrepreneurship activities related to the “Opportunity” category are crucial for social development.