İyimserlik ve kötümserlik ölçeği yetişkin formunun geliştirilmesi (ikö - y): geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Araştırmada, yetişkinlerin iyimserlik ve kötümserlik düzeylerini belirleyebilmek için iyimserlik kötümserlik ölçeği yetişkin formunun geliştirilmesi amaçlanmıştır. Alanyazına dayanılarak hazırlanan ve daha önce Ergen İyimserlik ve Kötümserlik Ölçeği’nin geliştirilmesinde yararlanılan 30 maddelik madde havuzu, araştırmacılar ve alan uzmanlarının onayı doğrultusunda ölçeğin geliştirilmesi çalışmalarında taslak form olarak kullanılmıştır. AFA çalışmaları için 391, DFA çalışmaları için 460, ölçüt-bağıntılı geçerlik çalışmaları için 255 ve test tekrar test çalışmaları için 101 kişi olmak üzere toplam 1207 yetişkin çalışmaya katılmıştır. AFA sonucunda 10’ar maddeden oluşan toplam 20 maddelik iki faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Birinci faktörün (iyimserlik) toplam varyansın %30.41’ini, ikinci faktörün (kötümserlik) toplam varyansın %27.12’sini açıkladığı görülmüştür. DFA sonucunda elde edilen model uyum indekslerinin ve diğer sonuçların temel ölçütleri iyi düzeyde karşıladığı görülmüştür. Yapının kuramsal ve istatistiksel açıdan doğrulanmıştır. Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı iyimserlik boyutunda .92 iken kötümserlik boyutunda ise .90 olduğu yani ölçek boyutlarının iç tutarlılığa sahip olduğu tespit edilmiştir. Test-tekrar test güvenirlik katsayıları ise iyimserlik boyutu için .84 ve kötümserlik boyutu için ise .86 olarak hesaplanmıştır. Analizler sonucu elde edilen bulgular, İyimserlik ve Kötümserlik Ölçeği Yetişkin Formu’nun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu ortaya koymaktadır.

In the study, it was aimed to develop the Optimism Pessimism Scale Adult Form in order to determine the optimism and pessimism levels of adults. The 30-item item pool, which was prepared based on the literature and previously used in the development of the Adolescent Optimism and Pessimism Scale, was used as a draft form in the development of the scale with the approval of the field experts. A total of 1207 adults participated in the study, 391 for exploratory factor analysis (EFA) studies, 460 for confirmatory factor analysis (CFA) studies, 255 for criterion-related validity studies, and 101 for test-retest studies. As a result of the EFA, a two-factor structure (optimism and pessimism) with a total of 20 items consisting of 10 items was obtained. It was seen that the model fit indices and other results obtained as a result of CFA met the basic criteria at a good level. While the Cronbach Alpha reliability coefficient was .92 in the optimism dimension, it was .90 in the pessimism dimension, that is, the scale dimensions were found to have internal consistency. Test-retest reliability coefficients were calculated as .84 for optimism and .86 for pessimism. These results show that the Optimism Pessimism Scale Adult Form is a valid and reliable measurement tool.