Semavi dinlerin perspektifiyle hayvan hakları kuramı mümkün müdür?
Künye
Çelik, A., & Karakaş, M. (2023). Semavi Dinlerin Perspektifiyle Hayvan Hakları Kuramı Mümkün Müdür?. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(4), 1509-1525. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1286637Özet
Hayvanların haklarının olup olmadığı, onların yaşamın öznesi olarak ele alınıp alınamayacakları gibi
sorular 50 yıldır hayvan hakları kuramcıları tarafından hukuki, felsefi, teolojik vd. boyutlarıyla sıklıkla
gündeme getirilmektedir. Hayvan hakları kuramcıları, haklar meselesini ele almaya başladıklarında
konunun teolojik boyutuna doğrudan ya da dolaylı bir şekilde atıflar yapmaktadırlar. Onlara göre
özellikle semavi dinlerin yaratılış ve insan merkezli anlatıları hayvanlara reva görülen binlerce yıllık kötü
uygulamaların kaynağıdır. Hayvan hakları kuramlarına göre geleneksel düşünme biçimleri ile hayvan
haklarından söz etmek mümkün değildir. Çalışma, semavi dinlerin ana metinlerinde yer alan hayvan
tasavvuru ile hayvan hakları kuramlarında inşa edilmeye çalışılan hayvan tasavvurlarının karşılaştırılması
ve değerlendirmesini kapsamaktadır. Çalışmanın amacı; Semavi dinlerin ana kaynakları olan kutsal
kitaplar ile hayvan hakları kuramlarının gelişiminde önemli katkıları olan Peter Singer, Tom Regan gibi
hayvan hakları kuramcılarının eserlerinde yer alan din perspektifi ile oluşturdukları hayvan hakları
kuramlarının ayrıştığı hususları belirlemek ve bu farklılıklar üzerinden bir değerlendirme yapmaktır. Bu
makale nitel bir araştırma olup alanda çalışılmış birincil ve ikincil kaynaklardan faydalanarak literatüre
katkı sağlamayı hedeflemektedir. Yöntem olarak literatür ve kaynak taraması yapılarak gerek semavi
dinlerin gerekse hayvan hakları kuramlarının tanrı, evren, insan ve hayvan tasavvurları ortaya
konulacaktır. Elde edilen verilerin karşılaştırılması ve sonuçların değerlendirilmesi ile çalışma
tamamlanacaktır. Questions such as whether animals have rights and whether they can be treated as subjects of life have
been frequently brought up by animal rights theorists for the last 50 years with their legal, philosophical,
theological, etc. dimensions. Animal rights theorists make directly or indirectly references to the
theological dimension of the subject when they begin to the address the issue of rights. According to
them, especially the creation and anthropocentric narratives of the monotheistic religions are the source of
thousands of years of bad practices against animals. According to animal rights theories, it is not possible
to talk about animal rights with traditional ways of thinking. The study covers the comparison and
evaluation of the conception in the main texts of divine religions and the animal imaginations that are
tried to be built in animal rights theories. The aim of the study is to determine the divisive issues of
animal rights theories created with the religious perspective in the works of animal rights theorists such as
Peter Singer and Tom Regan, who have important contributions to the development of animal rights
theories with the holy books, which are the main sources of heavenly religious and to make and
evaluation on these differences. This article is a qualitative research and aims to contribute to the
literature by making use of the primary and secondary resources studied in the field. By scaning the
literature and resources as a method; got, universe, human and animal visions of both heavenly religions
and animal rights theories will be revealed. The study will be completed with the comparison of the
obtained data and the evaluation of the results.
Kaynak
Sosyal Bilimler DergisiCilt
25Sayı
4Bağlantı
https://dergipark.org.tr/tr/pub/akusosbil/issue/81602/1286637https://hdl.handle.net/11630/11575
Koleksiyonlar
- Cilt 25 : Sayı 4 [25]