Atatürk dönemi finans felsefesi

Abstract

Modern finans bilim alanının ortaya çıkması birçok akademik çalışmada 1950 sonrası gösterilmiştir. Ancak Brigham ve Houston (2001) finansın, 1900’lü yılların başlarında ayrı bir disiplin olarak ortaya çıktığını belirtmişlerdir. Finans kavramı, 20. Yüzyıl öncesi Osmanlı’da ilm-i iktisat veya ilm-i servet adıyla tercüme edilen, ekonomi ilminin bir konusuydu. Osmanlı eğitim müfredatında ilm-i servet (iktisat) dersleri hem orta öğretimde (idadilerde) hem de yükseköğretimde yer almaktaydı. Bu çalışmada Atatürk dönemi finans felsefesi ele alınmaya çalışılacaktır. Atatürk’ün finans felsefesi, salt bir felsefe olmaktan ziyade, eğitimden aldığı finansa dair etkiler ile kendi döneminde ortaya koyduğu finans düşüncelerini belirleyen bir felsefe olacaktır. Atatürk dönemiyle kastedilen, Atatürk’ün yaşadığı bütün bir dönem değildir. Atatürk dönemi olarak ele alınan yıllar, Atatürk’ün devlet yönetimindeki aktif dönemini kapsamaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada Atatürk dönemi olarak ele alacağımız 1923-1938 dönemi finans felsefesi, güncel finansal kavramlar temelinde Atatürk’ün finansla ilgili düşünceleri, uygulamaları ve dayanakları belirlenmiş, analizler yapılmış ve dönemin finans felsefesi, onun eğitim yıllarından başlanarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak Atatürk’ün finans felsefesi; para ve sermaye piyasaları, yatırımlar ve finansal yönetim olmak üzere üç başlıkta incelenmiş ve geçmişten bugüne Türk finans felsefesinin evrimi açıklanmaya çalışılmıştır.

The emergence of the modern field of finance is shown in many academic studies after 1950. However, Brigham and Houston (2001) state that finance emerged as a separate discipline in the early 1900s. In the pre-20th century Ottoman Empire, finance was a subject of economics, translated as the science of economics or the science of wealth. In the Ottoman education curriculum, courses in economics were included in both secondary education and higher education. This study will discuss the philosophy of finance in the Atatürk period. Rather than being a pure philosophy, Atatürk's philosophy of finance will be a philosophy that determines the financial ideas he put forward in his period with the financial influences he received from his education. What is meant by Atatürk's period is not the whole period in which Atatürk lived. The years considered the Atatürk period covers the active period of Atatürk's state administration. Therefore, in this study, the financial philosophy of the 1923-1938 period, which we will consider as the Atatürk period, Atatürk's thoughts, practices and bases on finance based on current financial concepts, were determined, analyzed, and the financial philosophy of the period was evaluated starting from his education years. As a result, Atatürk's finance philosophy has been analyzed under three headings: money and capital markets, investments and financial management, and the evolution of Turkish financial philosophy from past to present has been tried to be explained.