Thomas Hobbes ve Jean- Jacques Rousseau’da doğa durumu düşüncesinin karşılaştırılması

Abstract

Siyaset felsefesinin en temel sorularından birisi doğa durumundan toplum sözleşmesine nasıl geçildiğidir. İnsanlığın neden bir yönetime, dolayısıyla bir yöneticiye, erke ihtiyaç duyduğu ve insanlığın doğa durumunda, doğanın bir parçası olarak hangi şartlarda yaşamlarını sürdürdüğü meselesi de bu ana sorunun birer parçası olarak tartışılmaktadır. Doğa durumu ve toplum sözleşmesi kavramlarının sistematik olarak ilk örneklerine Thomas Hobbes’ın Leviathan’ı ve J.J. Rousseau’nun Toplum Sözleşmesi adlı eserlerinde rastlıyoruz. Her iki düşünürde siyaset öğretilerini doğa durumu, toplum sözleşmesi, egemenlik gibi kavramsal çerçeveler üzerine kurmalarına ve söz konusu sorular üzerinde durmalarına rağmen farklı yönetim şekillerini savunmuşlardır. Bunun en temel sebebi şüphesiz ki doğa durumunda insanın temel işlevi, doğa durumu şartları ve bu şartların hangi gereksinimlerle bir yönetime, toplumsal bir sözleşmeye dönüştüğünün her iki düşünür açısından da farklılık göstermesidir. Bu çalışmada, Leviathan ve Toplum Sözleşmesi adlı eserlerde doğa durumu şartlarının nasıl tanımlandığı ve bu şartların neden bir toplumsal kontratı gerektirdiği analiz edilecektir. Ardından ikincil önemli aşama olarak tanımlanan toplum sözleşmesinde, en ideal yönetim biçiminin hangisi olduğu incelenecektir. Bu bakımdan günümüz siyaset teorilerinde ideal yönetim biçiminin hangisi olması gerektiğine dair felsefi bir sorunun yanıtlanmasında doğa durumu kavramının önemi physis ve nomos ikiliği üzerinden ele alınacaktır. Bununla birlikte hem Hobbes hem de Rousseau’nın doğa durumu tasvirleri devletin varlık nedeninin ne olduğu sorusu ve doğal hak- doğa yasası kavramları üzerinden analiz edilecektir.

One of the most fundamental questions of political philosophy is how to transit from the state of nature to the social contract. Some other issues of why humanity needs a government, therefore a ruler and power, and under what conditions humanity lives as a part of nature, are also discussed as a part of this main question. The first systematic examples, which er ascertain, of the concepts of the state of nature and the social contract are Thomas Hobbes' Leviathan and J.J. Rousseau's work called The Social Contract. Although both thinkers built their political doctrines on conceptual frameworks such as the state of nature, social contract, sovereignty, and they emphasized these questions mentioned above, they advocated different forms of government. The main reason for this is undoubtedly that the basic functions and conditions of people in the state of nature and how these conditions turned into requirements of a government or a social contract differ in terms of both thinkers.

In this study, it will be analyzed how the conditions of the state of nature are defined in the works called Leviathan and the Social Contract and why these conditions require a government. Then, which is the most ideal form of government in the social contract, which is defined as the secondary important stage, will be examined. In this respect, the importance of the concept of state of nature in answering a philosophical question about what should be the ideal form of government in today's political theories will be discussed through the duality of physis and nomos. In addition, both Hobbes and Rousseau's descriptions of the state of nature will be analyzed through the conceptual framework of natural right and natural law, through the question of what is the state's reason.