Nif (Olympos) dağı, İzmir'de Dağkızılca gömülü oda mezarının manyetik veriler ile görüntülenmesi

Abstract

Nif Dağı, Batı Türkiye'de, İzmir'in doğusunda, yaklaşık olarak Torbalı ve Buca ilçelerinin sınırlarında yer almaktadır. Çalışma alanı, Helenistik döneme ait Dağkızılca'daki manastır kompleksinin çevresini kapsamaktadır. Dağkızılca bölgesindeki yüzey kalıntıları ve bulunan kaçak kazı alanları ışığında hala gömü alanlarının (Tümülüs, oda mezarlar, vb.) bulunduğu düşünülmektedir. Bu amaçla Dağkızılca bölgesinde manyetik yöntem kullanılarak arkeojeofizik araştırma yapılmıştır. Gömülü yapıların ve mezarların yerini belirleyebilmek için 0.5 m aralıkla ölçü alınmıştır. Manyetik haritalarda, anomalilere sebep olan yapıya ait sınırların saptanabilmesi için, potansiyel alanın yatay ve düşey türevine dayalı birçok yöntem kullanılır. Bu çalışmada, gömülü oda mezarın sınırlarının belirlenmesi için üç farklı sınır analiz yöntemi kullanılmıştır. Bunlar Toplam Yatay Türev, Analitik Sinyal ve Tilt Açısı yöntemleridir. Yöntemler, sentetik modeller üzerinde karşılaştırılmış ve Nif Dağı arkeolojik arazi verisine uygulanarak yorumlanmıştır. Ayrıca hem sentetik hem de arazi verilerinin 3B ters çözümü gerçekleştirilerek yorumlamaya katkısı tartışılmıştır.

Nif mountain is located in western Turkey, approximately at the border between Torbali and Buca towns in the east of Izmir city. The study area resides in the vicinity of a Hellenistic era monastery complex in Dağkızılca. In Dağkızılca area, existence of numerous buried areas (e.g. tumuli, chamber graves) are assumed based on surfaced remnants and found illegal digging sites. To reveal these, archaeological exploration using magnetic measurements was realized. The data were collected with 0.5 m intervals to determine the graves and other buried structures. Several methods based on horizontal and vertical derivatives are applied for boundary detection of anomalous structures from magnetic maps. In this study, three different analysis methods were applied to detect a buried chamber grave, which are Total Horizontal Derivative, Analytic Signal and Tilt angle methods. These methods were initially compared using synthetic models thereafter applied and interpreted on mount Nif archaeological data. Additionally, both synthetic and field datasets are inverted in 3D and its contribution to interpretation was argued.