Kartografik Veriler ile Orta Çağ Karanlığında Aydınlık Coğrafya ve Çevresel Gezi Gözlem Çalışmaları

Abstract

“Ortaçağ Coğrafya bilimi açısından da karanlık dönemdir” şeklinde yapılan değerlendirmelerin, gerçek dışı olduğu bir gerçektir. Bu dönemde çevreyi inceleyen çok sayıda gözlem yapılmıştır. Bazı gezginlerin eserlerinde, duyumlara yer vermesi, hayal ürünü gerçek dışı bilgiler kullanması, bazı çalışmaların bilimselliğini zedelemiştir. Ancak bu döneme ait eserlerin bir bölümünün de günümüze ulaşmadığı bir gerçektir. Çünkü mevcut bilim dalları belirli bir süreçten sonra olgunlaşabilmektedirler. Ortaya çıkan gelişmelerin, keşiflere ve coğrafi oluşumun temel ilkelerine ait veritabanlarının oluşmasında büyük katkısı olmuştur. Dolayısıyla sadece batı Avrupa’da kilise duvarlarına sıkışmış bilimler algıda seçiciliği bozmaktadır. Örneğin Biruni’nin “Taksim-al Akalim” adlı eserinden ele almak mümkündür. Ancak bu esere ait herhangi bir buluntu da yoktur. İbn-i Batuta’nın bazı eserleri seyahati esnasında gemide yanmış, bir kısmı da çalınmıştır. Dolayısıyla Ortaçağ bilişsel düşüce tarihinde doğu toplumlarının aktivitasyonlarının da iyi analiz edilmesi gerekmektedir.

Wrong estimations about the “dark period of Geography in Middle Age” are made but it is not like that in truth. A lot of environmental observing was made this period. Some works have lost their scientific characterization on account of the fact that some travellers give uncertain information in their works, and use imaginary and unreal information. However it is a fact that works that belongs to that period cannot reach present day because present sciences come true after a certain process. In the developments, there should be the database, which is belonging to discoveries and the basis of geographical structure. Consequently, sciences are stuck only in the walls of church. In west Europe damages the selectiveness in perception. For example, it is possible to mention about the work “Taksim- al Akalim” of Bruni, but there is not any finding relating to this work. Some works of İbn-i Batuta have burned out on the ship during the journey, and some have been stolen. Thus, activities of eastern communities about Middle Age scientific history should be analyzed well.