Öznelcilik ve Eleştirisi

Abstract

Felsefede Descartes ile başlayan ve günümüze değin hemen hemen bütün bilimlerde temel değerler dizisi olarak kabul edilen öznelcilik ve özne merkezli akıl kuramına günümüzde ciddi eleştiriler yöneltilmektedir. Bu çalışmada amacımız öznelciliğin ve öznelci akıl kavramının kökenini analiz etmek ve bunlara yöneltilen eleştirileri değerlendirmektir. İlk olarak Ortaçağ felsefesi ile modern felsefe arasındaki ilişkiyi inceleyeceğiz, daha sonra Descartes ile başlayan modern felsefede özne kavramının oluşumunu ele alıp son olarak da birkaç yüzyıldır süregelen hermeneutik düşünce geleneğinde ve Habermas’ın öznelerarası bilgi kuramında ve postmodern düşüncede öznenin eleştirisi konularını değerlendireceğiz.

Subjectivism has guided philosophical idea since the philosophy of Descartes, yet there have arisen attacks against subjectivism and the subjective reason in the last centuries claiming that reason is situated. This paper aims to analyze the origin of subjectivity and the subjectivist conception of reason and to evaluate some critiques made against metaphysics of subjectivity. In this line, firstly we will look on the relation between medieval philosophy and modern philosophy, secondly the formation of the subjectivist philosophy by Descartes as the source of subjectivist metaphysics and finally we will take into consider the critiques of the subject carried out both in the Hermeneutic tradition and Habermas’s conception of intersubjectivist epistemology and critique of subject in postmodern thought.