Jürgen Habermas’ın İletişimsel Eylem Kuramı

Abstract

Habermas’ın, konuşma ve sözün boyutları üzerine olan vurgusu, özneleri aşan ve ‘ideal konuşma durumu’ olarak ifade ettiği iletişim tipini garantileyen iletişimsel rasyonalitesi; Benjamin’in, araçsal aklın, modern sömürü ve tahakkümün temeli olarak gösterilmesine karşı sözün değerini tekrar geri çağırmasına uygun düşmektedir. Ancak, sözü diğer eleştirel teorisyenler gibi değerden düşmüş, mistik ve olumsuzlama aracı olarak görmek yerine, akıl ve ötekisi arasında bir geçit ve paylaşım alanı bulma çabası olarak, eleştirel diyalogun alanını bu gelenekte diriltmeye çalışmaktadır. İletişimsel eylem, söz eylemleriyle sınırlı olmayan, onlarla koordine edilen bir eylem tipi olmaktadır. Ancak Habermas, dilin iletişimsel sınırlarını, sosyal gereklilikle çizmekten kaçınsa da, başka açıdan sosyal teorini alanını, dilsel iletişimin gramer kuralları ile sınırlandırarak, mümkün ve yasal bir iletişim alanını, tahrif edilmemiş iletişim olarak değerlendirmektedir. Diğer konuşma türlerini, iletişimin asli doğasını bozan ve yaşam dünyasının tözsel birliğine yönelik bir tehdit olarak görmektedir.

Habermas's emphasis on the speech and on the dimention of expression, and his communicative rationality, guaranties communication type that he describes as rhetoric “ideal speech condition" and beyond subjects properly fits Benjamin's, the recalling of the value of expression, in spite of mediatoral logic as being shown as the basis of modern exploitation and oppression. But, instead of percieving the expression as a value depreciated, mystic and as a negatory mean like other critical theorists see it; he tries to revive in tradition, the area of the critical dialogue, as an effort to find a passageway and a common field between logic and the other. Communicative action is not bounded by verbal action, but a type of action coordinated with them. Eventhough, Habermas avoides to draw the communicative boundaries of language by social necessasities, from the point of other wiev, he appraises, a possible and legal communicative area as an undistorted communication, in limiting the area of the social theory with the linguistic grammer rules. He sees the other speech types as being destructive to the fundamental nature of communication and as threats to the verbal unification of the life world.